Φρούριο του Καμιανέτς-Ποντίλσκι ή πώς να προστατεύσετε τον ναό σας από επιδρομείς

Εκκλησία του Αλεξάνδρο Νέφσκι στο Καμιανέτς-Ποντίλσκ. Φωτογραφία: ΕΟΔ

Κατάληψη του καθεδρικού ναού του Χμελνίτσκι
Στις 2 Απριλίου 2023, περίπου στις 9 π.μ., σχεδόν ταυτόχρονα, εμφανίστηκαν πληροφορίες σε όλα τα φιλοκρατικά κανάλια Telegram ότι ιερείς της UOC «χτύπησαν» έναν στρατιώτη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας στο Χμελνίτσκι. Ωστόσο, αργότερα, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, κατέστη σαφές ότι ο πρώην στρατιώτης των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας Αρτούρ Ανάνιεβ ήρθε στον ναό όχι μόνο για να «κάνει ερωτήσεις», αλλά και για να προκαλέσει σκάνδαλο. Το κατάφερε. Επιτέθηκε στον πρωτοδιάκονο ακριβώς κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας. Πρώτα έριξε νερό πάνω του και μετά έσκισε τα άμφιά του. Αλλά κανείς δεν μίλησε γι' αυτές τις πράξεις στα μέσα ενημέρωσης. Σε όλους τους πόρους των μέσων ενημέρωσης, φώναζαν κυριολεκτικά ότι «οι ιερείς της Μόσχας χτύπησαν έναν στρατιωτικό». Ο δήμαρχος του Χμελνίτσκι, Ολέξανδρος Σίμσιν, υποσχέθηκε ότι όλες οι εκκλησίες της UOC της πόλης και της περιοχής θα στερηθούν το δικαίωμα χρήσης οικοπέδων.

Κοντά στις 11 το απόγευμα, άρχισαν να εμφανίζονται δημοσιεύσεις στο τοπικό κοινό του Χμελνίτσκι ζητώντας την κατάληψη του καθεδρικού ναού. Ο κόσμος είχε συγκεντρωθεί μέχρι τις 18.00.

Εκείνη τη στιγμή, μια ομάδα 50 επιθετικών κακοποιών εμφανίστηκε για πρώτη φορά κοντά στον ναό και μισή ώρα αργότερα ένα τεράστιο πλήθος «θρεμμένων» από μέσα ενημέρωσης και «αγανακτισμένων» κατοίκων του Χμελνίτσκι εισήλθε στον ναό. Αμέσως, στην αυλή του καθεδρικού ναού, τα τραπέζια εμφανίστηκαν σαν από το πουθενά, σχηματίστηκε μια «επιτροπή» και μέσα σε 30 λεπτά η «κοινότητα» ψήφισε για τη «μεταφορά» του ναού στην OCU.

Στις 20.00 όλα είχαν τελειώσει. Οι επιδρομείς έλαβαν τα κλειδιά και μπόρεσαν να εισέλθουν ελεύθερα στον ναό, να τραγουδήσουν τον ύμνο της Ουκρανίας και πολλά πατριωτικά τραγούδια εκεί.

Έτσι, μέσω της επίθεσης των επιδρομέων, ο πρώτος καθεδρικός ναός της UOC έπεσε.

Κατάσχεση εκκλησιών στην περιοχή Χμελνίτσκι
Στις 6 Απριλίου, η «Λαϊκή Συνέλευση» στο Βάρας ψήφισε για μια «αλλαγή υποταγής σε κανονικά και οργανωτικά θέματα» της θρησκευτικής κοινότητας της UOC.

Στις 8 Απριλίου 2023, πλήθος υποστηρικτών της OCU αφαίρεσε την εκκλησία προς τιμήν της Γεννήσεως της Θεοτόκου στην πόλη Σταροκονσταντίνοβ από τους πιστούς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Στις 8 Απριλίου, έγινε γνωστό ότι οι αρχές της Σεπετίβκα πήραν οικόπεδα από εκκλησίες από την UOC και την ίδια ημέρα ένα πλήθος επιδρομέων κατέλαβε τον καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Οι ληστές έκοψαν τις κλειδαριές με ένα ηλεκτρικό πριόνι και έσπασαν τις πλαϊνές πόρτες του ναού.

Στις 10 Απριλίου 2023, στην πόλη Χμελνίτσκι, υποστηρικτές της OCU κατέλαβαν την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου της UOC και το κοντινό πνευματικό κέντρο.

Στις 13 Απριλίου, στη μικροπεριοχή Γρετσάνι της πόλης Χμελνίτσκι, υποστηρικτές της OCU κατέλαβαν μια εκκλησία προς τιμήν της εικόνας της Μητέρας του Θεού του Καζάν.

Αυτός δεν είναι ένας πλήρης κατάλογος της ανομίας που έλαβε χώρα στην περιοχή Χμελνίτσκι κυριολεκτικά μέσα σε μία εβδομάδα. Υπήρχαν επίσης «συναντήσεις» σε άλλες εκκλησίες (για παράδειγμα, στο Κρασίλοβ), αποφάσεις τοπικών αρχών και δηλώσεις ακτιβιστών. Σε κάποιο σημείο, φάνηκε ότι αυτό το κύμα κατασχέσεων δεν μπορούσε να σταματήσει, επειδή σε λίγες μόνο μέρες, δύο από τις τρεις επισκοπές (Χμελνίτσκι, Σεπετίβκα και Καμιανέτσ-Ποντίλσκ), οι οποίες αποτελούν μέρος της περιοχής Χμελνίτσκι, έχασαν τους καθεδρικούς ναούς τους. Μόνο η κύρια εκκλησία της επισκοπής Καμιανέτς-Ποντίλσκι, που πήρε το όνομά της από τον άγιο πρίγκιπα Αλέξανδρο Νιέφσκι, παρέμεινε ακατάληπτη. Οι εισβολείς επικεντρώθηκαν σε αυτή.

Καθεδρικός ναός του Αλεξάνδρου Νιέφσκι στο Καμιανέτς-Ποντίλσκι
Πρώτον, ως συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, ακολούθησε μια μαζική προετοιμασία πληροφοριών. Σε όλα τα κοινά της πόλης, διαδόθηκαν εκκλήσεις για την κατάληψη του ναού του Αλεξάνδρου Νιέφσκι.

Οι πρώτοι προβοκάτορες εμφανίστηκαν κοντά του στις 8 Απριλίου. Οι εισβολείς οδηγήθηκαν από την βοηθό του δημάρχου της πόλης, Άλλα Τσεπελιούκ. Ήταν αυτή που φωτογράφισε τους πρώτους «ακτιβιστές» και έγραφε επίσης αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα υποκινώντας το μίσος προς τους πιστούς της UOC.

Μέχρι τις 12 το απόγευμα, άλλοι υποστηρικτές της OCU άρχισαν να συγκεντρώνονται, ωστόσο, ο αριθμός τους, σε σύγκριση με τον αριθμό εκείνων που ήρθαν να υπερασπιστούν τον ναό, ήταν αμελητέος.

Σχεδόν αμέσως, οι υποστηρικτές του Ντουμένκο έδειξαν το πραγματικό τους πρόσωπο, προσβάλλοντας, ταπεινώνοντας τους Ορθοδόξους και προκαλώντας τους σε σύγκρουση με κάθε δυνατό τρόπο.

Ήταν σαφές ότι ήλπιζαν σε μια αντίδραση για να εφαρμόσουν το ίδιο σενάριο που είχε δοκιμαστεί στον καθεδρικό ναό στο Χμελνίτσκι.

Κοντά στις 13:00, οι αρχές άρχισαν να συλλέγουν κάποιες «υπογραφές» και ο αριθμός των προκλήσεων αυξήθηκε σημαντικά. Αλλά αντιστοίχως, ο αριθμός εκείνων που ήρθαν να υπερασπιστούν τον καθεδρικό ναό αυξήθηκε σημαντικά.

Στις 15:30 μ.μ., οι διοργανωτές συνειδητοποίησαν ότι δεν θα μπορούσαν να εισβάλουν στην εκκλησία μόνοι τους, όπως ήταν στη Σεπετίβκα ή στο Ιβάνο-Φρανκίβσκ - οι δυνάμεις ήταν πολύ άνισες. Ως εκ τούτου, ζήτησαν από την αστυνομία να «οργανώσει ένα διάδρομο» έτσι ώστε οι «ακτιβιστές» να μπορούν να εισέλθουν στο ναό. Τι είδους «διάδρομο» εννοούσαν οι επιδρομείς, όλοι είδαμε στο παράδειγμα του Λβίβ, όπου η αστυνομία απλώς έβγαλε τους πιστούς έξω από τον ναό, υποτίθεται για να λειτουργήσει μια «επιτροπή» μέσα σε αυτόν. Ο ναός δεν δόθηκε ξανά στους ορθόδοξους κατοίκους του Λβιβ.

Στο Καμιανέτς-Ποντίλσκι, η αστυνομία, για διάφορους λόγους, δεν έλαβε τέτοια απόφαση. Οι πιστοί της πόλης περικύκλωσαν τον καθεδρικό ναό σε έναν πυκνό δακτύλιο και για να σπάσουν τον σχηματισμό τους, η αστυνομία έπρεπε να χρησιμοποιήσει βία, η οποία, δεδομένου του αριθμού των ανθρώπων που ήρθαν να υπερασπιστούν το ιερό, θα οδηγούσε στα πιο αξιοθρήνητα και ανεπανόρθωτα αποτελέσματα.

Ως αποτέλεσμα, αργά το απόγευμα, οι επιδρομείς διασκορπίστηκαν, υποσχόμενοι να επιστρέψουν την επόμενη μέρα.

Συνολικά, η αντιπαράθεση κοντά στον καθεδρικό ναό προς τιμήν του Αγίου Πρίγκιπα Αλέξανδρου Νιέφσκι στο Καμιανέτς διήρκεσε τρεις ημέρες. Δεν χρειάζεται να περιγράψουμε τα πάντα λεπτομερώς, γιατί το σενάριο του τι συνέβαινε ήταν το ίδιο και τις τρεις ημέρες: προκλήσεις, μουσική, χυδαία γλώσσα και απόπειρες επίθεσης από επιδρομείς και προσευχή εκ μέρους των υπερασπιστών. Και αυτό που φαινόταν αδύνατο πριν από λίγες ημέρες έχει γίνει πραγματικότητα μπροστά στα μάτια μας - ο καθεδρικός ναός αντιστάθηκε. Πώς, γιατί συνέβη αυτό; Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις για αυτό.

Βοήθεια από τον Κύριο
Φυσικά, χωρίς την παρέμβαση του Θεού, ο ναός δεν θα είχε ποτέ προστατευτεί. «Εάν ο ίδιος ο Κυριος δεν οικοδομήση και δεν ευδοκήση εις την ανοικοδόμησιν ενός οίκου, ματαίως εκοπίασαν οι οικοδομούντες αυτόν. Εάν ο ίδιος ο Κυριος δεν φυλάξη μίαν πόλιν, ματαίως ηγρύπνησαν οι φρουροί της», λέει ο Δαβίδ στον Ψαλμό 126. Γιατί ο Κύριος βοήθησε τους ανθρώπους της Καμιανέτς να υπερασπιστούν τον καθεδρικό ναό τους; Είναι πιο θρησκευόμενοι ή πιο ευσεβείς από τους ενορίτες άλλων εκκλησιών; Όχι, είναι απίθανο. Τότε γιατί;

Ας εκφράσουμε την υπόθεσή μας: πιθανώς επειδή ένα προσκύνημα στη Λαύρα του Ποτσάγιεφ γίνεται από το Καμιανέτς-Ποντίλσκι εδώ και ενάμιση αιώνα. Κάθε χρόνο, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι περπατούν περισσότερα από 200 χιλιόμετρα από το Κάμενετς προς την εικόνα της Μητέρας του Θεού στο Ποτσάγιεφ. Ίσως γι' αυτόν τον λόγο ο Κύριος ήθελε ο καθεδρικός ναός να παραμείνει ορθόδοξος.

Ενότητα πιστών και κληρικών
Ένα άλλο εξαιρετικά σημαντικό σημείο είναι η αλληλεγγύη των πιστών και των ιερέων της πόλης. Πρώτον, κάθε μέρα μαζί με τους πιστούς δεν ήταν μόνο οι ιερείς του καθεδρικού ναού και της πόλης, αλλά και ο Μητροπολίτης Καμιανέτς-Ποντίλσκι και Γοροντόκ κ. Θεόδωρος, ο οποίος κυριολεκτικά πέρασε τη νύχτα στον ναό. Πρέπει να παραδεχτείτε ότι αυτή η υποστήριξη από τον αρχιποιμένα και τον κλήρο είναι εξαιρετικά σημαντική για τους λαϊκούς που έχουν έρθει να υπερασπιστούν το ιερό τους.

Δεύτερον, αυτές τις μέρες οι πιστοί έχουν αποδείξει ότι είναι μια μεγάλη οικογένεια. Πολλοί συμμετέχοντες που στέκονταν κοντά στην εκκλησία είπαν ότι βίωσαν όχι μόνο εξαιρετική χαρά και συναισθήματα γεμάτα χάρη, αλλά και είδαν την ενοριακή τους ζωή με μια εντελώς διαφορετική ματιά. Μόνο κοντά στον ναό, κρατώντας τα χέρια για να εμποδίσουν τους βαρβάρους να βεβηλώσουν το ιερό, οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν πραγματικά την πνευματική τους ενότητα εν Χριστώ. Όσοι ήταν κοντά στον ναό μιλούν για αυτές τις τρεις ημέρες ως τις πιο ευτυχισμένες ημέρες της ζωής τους, και αυτό παρά τις προσβολές που έπρεπε να υπομείνουν από τους εχθρούς της Εκκλησίας.

Αγάπη και υπομονή
Ένα άλλο χαρακτηριστικό εκείνων που ήρθαν να υπερασπιστούν τον καθεδρικό ναό στο Καμιανέτς είναι η μεγάλη αγάπη και υπομονή προς εκείνους που ήρθαν να το πάρουν. Οι πιστοί όχι μόνο δεν ανταποκρίθηκαν στις προκλήσεις, αλλά συμπεριφέρθηκαν σαν πραγματικοί χριστιανοί: Πρόσφεραν φαγητό, έδωσαν τσάι, μιλούσαν σε εκείνους που έφτυναν στα πρόσωπά τους.

Πληροφόρηση και ηθική ετοιμότητα
Είναι επίσης αδύνατο να μην πούμε ότι οι πιστοί του Καμιανέτς ήταν πληροφοριακά και ηθικά προετοιμασμένοι για αυτό που έπρεπε να αντιμετωπίσουν. Τώρα ας εξηγήσουμε τι εννοούμε.

Μόλις έγινε γνωστό ότι οι επιδρομείς ετοιμάζονταν να καταλάβουν τον καθεδρικό ναό, οι πιστοί οργάνωσαν αμέσως ομάδες στα κοινωνικά δίκτυα, όπου διοχετεύσαν όλες τις πληροφορίες στο διαδίκτυο.

Επιπλέον, σχεδόν κάθε υπερασπιστής του καθεδρικού ναού την ημέρα της κατάσχεσης (και τις επόμενες ημέρες) είχε μαζί του κινητά τηλέφωνα και φορτιστές μπαταρίας. Οι πιστοί κατέγραψαν κυριολεκτικά όλα όσα συνέβησαν με τα τηλέφωνά τους, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιούσαν ζωντανές μεταδόσεις στα κοινωνικά δίκτυα.

Σε μερικές στιγμές, ήταν δυνατή η παρακολούθηση 4-5 ροών στο TikTok, το Instagram και το Facebook από το έδαφος του καθεδρικού ναού ταυτόχρονα. Μια τέτοια ποσότητα πληροφοριών δεν πέρασε απαρατήρητη από διάφορα μεγάλα κανάλια και bloggers, και επιπλέον, κατέστρεψε σημαντικά τα σχέδια των εισβολέων, οι οποίοι ήταν συνηθισμένοι να κάνουν τις σκοτεινές πράξεις τους στο σκοτάδι.

Υπάρχουν πληροφορίες ότι λόγω της απίστευτης δραστηριότητας των ενοριτών του καθεδρικού ναού στα κοινωνικά δίκτυα οι αρχές δεν τολμούσαν να λάβουν ριζοσπαστικές αποφάσεις.

Επιπλέον, οι ενορίτες του καθεδρικού ναού ήταν διανοητικά προετοιμασμένοι για το γεγονός ότι θα προσβάλλονταν. Κανένας από αυτούς δεν απάντησε ποτέ με τον ίδιο τρόπο!

Συνοψίζοντας όλα αυτά, μπορούμε να πούμε ότι οι πιστοί και οι κληρικοί του Καμιανέτς έδειξαν ένα παράδειγμα σε όλους τους Ορθόδοξους Ουκρανούς για το πώς να υπερασπιστούν το ιερό τους. Η προσευχή, η βοήθεια του Θεού, η ενότητα των ενοριτών, του επισκόπου και της ιερωσύνης, η αγάπη και η υπομονή, η ενημέρωση, η υποστήριξη και η ηθική ετοιμότητα να αντιμετωπίσουμε τους εχθρούς της Εκκλησίας, αυτά είναι τα συστατικά του θαύματος που είδαμε.

Φυσικά, η ιστορία της αντιπαράθεσης στο Καμιανέτς δεν τελείωσε εκεί. Οι επιδρομείς θα έρθουν ξανά. «Επανέγγραψαν» την κοινότητα, πράγμα που σημαίνει ότι θα προσπαθήσουν να πάρουν τον ναό. Ήδη στις 23 Απριλίου, στο κοινό της πόλης, οι εισβολείς ανακοινώνουν τη «συνάντησή τους» κοντά στον καθεδρικό ναό του Νέφσκι. Θα τα καταφέρουν; Δεν ξέρουμε, μόνο ο Θεός ξέρει. Αλλά το γεγονός παραμένει ότι οι επιδρομείς θα χάσουν οπωσδήποτε.

Γιατί ο Θεός δεν μπορεί να πέσει θύμα απάτης.