о Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος «στάλθηκε» για συνταξιοδότηση: δίκαια ή όχι;

Ποιον δρόμο θα επιλέξει ο πρώην επίσκοπος του Γκρόντνο; Φωτογραφία: ΕΟΔ

Το μυαλό των πιστών και των μη πιστών στη Λευκορωσία και στο εξωτερικό συνεχίζει να ανησυχεί για την παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Αρτεμίου, του μοναδικού ιεράρχη της εκκλησίας που υποστήριξε ανοιχτά τον περασμένο Λευκορωσικό «Μαϊντάν». Τι είναι αυτό - αντίποινα εναντίον αντιφρονούντων ή ανησυχία για την ενότητα της εκκλησίας; Ποιος έχει δίκιο σε αυτήν την κατάσταση - η Σύνοδος ή ο ταπεινωμένος αρχιεπίσκοπος; Πώς μπορεί να εξελιχθεί περαιτέρω η κατάσταση και υπάρχει παραλληλισμός με την Ουκρανία; Ας προσπαθήσουμε να τα καταλάβουμε όλα.

Περιοδικό αριθ. 27 της συνάντησης της Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις 9 Ιουνίου 2021 σε μια μέτρια γραφειοκρατική γλώσσα λέει:

«ΣΚΕΦΤΌΜΑΣΤΑΝ σχετικά με την έκθεση του Χάρι του  Μητροπολίτη Μινσκ και Ζασλάβλ Βενιαμίν, Πατριαρχικού Εξάρχου πάσης Λευκορωσίας, σχετικά με την απόφαση που υιοθετήθηκε κατά τη συνάντηση της Συνόδου του Λευκορωσικού Εξαρχείου στις 8 Ιουνίου 2021 για να ζητήσουμε από τον Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχα και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλο και την Ιερά Σύνοδο να παυθεί από τα καθήκοντά του ο Αρχιεπίσκοπος Γκρόντνο και Βολκόβισκ Αρτέμιος για λόγους υγείας και περί του διορισμού στο Γκρόντνο τον Επισκόπου Αντόνιο του Σλούτσκ και του Σολιγκόρσκ με την απελευθέρωση από τη διοίκηση της επισκοπής Σλούτσκ.

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ: 1. Για να παυθεί από τα καθήκοντά του  ο Αρχιεπίσκοπος Γκρόντνο και Βολκόβισκ Αρτέμιος για λόγους υγείας, σύμφωνα με την αναφορά της Συνόδου του Λευκορωσικού Εξαρχείου, ορίζοντας την πόλη του Μινσκ ως τόπο κατοικίας για τον Χάρι Αρχιεπίσκοπο Αρτέμιο ...»

Ωστόσο, πίσω από αυτά τα φτωχά λόγια υπάρχει μια σοβαρή αντιπαράθεση ... Όχι, δεν είναι μεταξύ του Λευκορώσου έξαρχου Μητροπολίτη Βενιαμίν και του Αρχιεπισκόπου Αρτεμίου, αλλά μεταξύ δύο απόψεων σχετικά με το αν η Εκκλησία μπορεί να συμμετάσχει στην κατάρρευση του κράτους ή όχι.

Λευκορωσικό «Μαϊντάν»

Στις 9 Αυγούστου 2020, διεξήχθησαν προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία, στις οποίες, σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, ο κατεστημένος πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο κέρδισε το 80,10% των ψήφων και ο κύριος αντίπαλός του, η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια - 10,12%. Οι υποστηρικτές της τελευταίας δήλωσαν ότι τα αποτελέσματα των εκλογών ήταν νοθευμένα και αμέσως μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων άρχισαν διαμαρτυρίες. Αυτές οι διαδηλώσεις κηρύχθηκαν "μαζικές" από την αντιπολίτευση, αν και ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν σχετικά μικρός. Οι διαδηλώσεις ήταν φυσικά χωρίς επιβολή κυρώσεων και οι αξιωματούχοι επιβολής του νόμου προσπάθησαν να τις σταματήσουν. Κανόνια νερού,  κρατήσεις, συλλήψεις, ποινικές υποθέσεις...

Ακούγεται κάπως εντυπωσιακό, αλλά στην πραγματικότητα - τίποτα δεν θα συνέβαινε στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Γαλλία, στη Γερμανία και άλλες χώρες που θεωρούνται παραδείγματα δημοκρατίας. Ωστόσο, η αντιπολίτευση διέδωσε επιδέξια συνομιλίες για τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων και προώθησε το σλόγκαν «τρεις νύχτες τρόμου» στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, υπονοώντας την ιδιαίτερη σκληρότητα των δυνάμεων ασφαλείας έναντι των διαδηλωτών στις 9-12 Αυγούστου 2020. Επιπλέον, η αντιπολίτευση προσπάθησε να διοργανώσει απεργίες σε επιχειρήσεις της Λευκορωσίας, οι οποίες γενικά δεν υποστηρίζονταν από συλλογικές ομάδες εργασίας, αλλά μετά από περίπου ένα μήνα κατέστη προφανές ότι η προσπάθεια ανατροπής της εξουσίας στη Λευκορωσία σύμφωνα με το ουκρανικό σενάριο είχε αποτύχει. Οι πρώτοι που το κατάλαβαν ήταν οι κύριοι ακτιβιστές του αποτυχημένου πραξικοπήματος, οι οποίοι πήγαν γρήγορα στο εξωτερικό.

Όπως και στην Ουκρανία, οι θρησκευτικές οργανώσεις έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο Λευκορωσικό «Μαϊντάν».

Όπως και στην Ουκρανία, οι θρησκευτικές οργανώσεις έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο Λευκορωσικό «Μαϊντάν». Στη χώρα μας, ένας από τους κύριους διοργανωτές της «Επανάστασης της Αξιοπρέπειας» 2013-2014 και που στρατολόγησε τους υποστηρικτές της για να καταλάβει τη εξουσία με τη βία ήταν ​η Ουκρανική Ελληνόρρυθμη Καθολική Εκκλησία -UGCC. Ο αρχηγός της UGCC Σβιατοσλάβ Σεβτσούκ κάλεσε απευθείας να πάνε στο Μαϊντάν και να πολεμήσουν τις αρχές, και ένας από τους Ουνιάτες ιεράρχες, ο Μπόρις Γκούντζικ είπε ότι οι μισοί συμμετέχοντες στο κίνημα διαμαρτυρίας στην Ουκρανία είναι Ελληνόρρυθμοι Καθολικοί.

Επιπλέον, τόσο οι Ουκρανοί Ουνιάτες όσο και οι Καθολικοί της Λευκορωσίας προετοιμάζονταν για διαμαρτυρίες, οι οποίες είχαν κηρυχθεί ειρηνικές, αλλά αρχικά θεωρήθηκαν ισχυρές. Ακόμα στις 4 Αυγούστου 2020, ο επικεφαλής των καθολικών της Λευκορωσίας, Ταδέους Κοντρουσέβιτς, υπαινίχθηκε ότι, σε σχέση με τις προεδρικές εκλογές, η Λευκορωσία θα αντιμετώπιζε «καταιγίδα» και παρότρυνε να μην την φοβούνται. «Επομένως, ας μην φοβόμαστε τις δυσκολίες, γιατί ο Ιησούς είναι μαζί μας. Αν Τον εμπιστευόμαστε και διάφορες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις ενεργούν σύμφωνα με το πνεύμα του Ευαγγελίου και φροντίζουν για το κοινό καλό της χώρας μας, τότε ο Ιησούς θα μας βοηθήσει αν  και είναι φυσικό ότι είμαστε διαφορετικοί να γίνουμε ένας λαός, να έχουμε αμοιβαία αγάπη και σεβαστοί αδελφοί και αδελφές, η καταιγίδα θα αντικατασταθεί από ηρεμία», είπε ο Κοντρουσέβιτς. Φαινομενικά σωστές λέξεις, αλλά πρώτον, πώς ήξερε για τη «καταιγίδα» που ξέσπασε πραγματικά, και δεύτερον, το πραγματικό νόημα αυτών των λέξεων έγινε σαφές μετά τις διαμαρτυρίες και τις απεργίες.

Επίσης, πολύ πριν από τις προεδρικές εκλογές, η Καθολική Εκκλησία στη Λευκορωσία άρχισε να προωθεί το κίνημα «ο Καθολικός δεν παραποιεί» στον χώρο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, υποδηλώνοντας ότι οι επερχόμενες εκλογές θα είναι αναγκαστικά νοθευμένες. Οι ακτιβιστές αυτού του κινήματος δήλωσαν ότι «η συμμετοχή σε παραποιήσεις ή καταστολή των γεγονότων της παραποίησης είναι μια σοβαρή αμαρτία που πρέπει να ομολογηθεί» και επίσης ότι «οι εκλογές στη Λευκορωσία δεν ήταν ποτέ δίκαιες. Αυτό είναι ήδη ξεκάθαρο διότι καθ 'όλη τη διάρκεια της προεδρίας του Λουκασένκο, ο Μητροπολίτης Κόντρουσεβιτς δεν τον συνεχάρη ποτέ για τη νίκη του, καθώς κατάλαβε καλά το κόστος αυτών των εκλογών».

Δηλαδή, οι Λευκορώσοι Καθολικοί αρχικά συντάχθηκαν με τους αντιπάλους της τρέχουσας κυβέρνησης στη Λευκορωσία και κάλεσαν έμμεσα τους υποστηρικτές τους στο πραξικόπημα, με την ελπίδα ότι θα ήταν επιτυχές.

Αλλά οι σχισματικοί από την Ορθοδοξία, επίσης, δεν στέκονται στην άκρη.

«Ορθόδοξη Εκκλησία της Λευκορωσίας»;

Όπως είναι γνωστό, η υποστήριξη των σχισματικών δομών από τις αρχές και, στη συνέχεια, η δημιουργία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, έγινε δυνατή μόνο με την εξουσία των «σωστών» ηγεμόνων και, πρώτον, του πρώην Προέδρου Π. Ποροσένκο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Ουκρανοί σχισματικοί από την UOC-KP και την UAOC καλωσόρισαν ενεργά τον Euromaidan και συνέβαλαν με όλη τους τη δύναμη στην επιτυχία του, και στη συνέχεια προσπάθησαν να εξάγουν την ιδεολογία «Τόμου» στη Λευκορωσία. Στις 17-18 Αυγούστου 2019 στο Τσερνίγκοφ διοργανώθηκε συνέδριο για το ζήτημα της αυτοκεφαλίας της λεγόμενης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Λευκορωσίας, στην οποία ο ομιλητής της OCU Ιβάν (Ευστράτι) Ζοριά και ο επικεφαλής των Λευκορώσων σχισματικών «ο Αρχιεπίσκοπος» Σβιατοσλάβ Λόνγιν συμμετείχαν ενεργά. Ο τελευταίος είπε στο Radio Liberty: «Το παράδειγμα της Ουκρανίας δείχνει ότι η Λευκορωσία πρέπει να αγωνιστεί για πνευματική ανεξαρτησία από τη Μόσχα. Το γεγονός ότι η Λευκορωσία ως Ορθόδοξο κράτος δεν έχει τον δικό της ανεξάρτητο πρώτο ιεράρχη είναι παραβίαση των κανόνων και παραβίαση της ιστορικότητας της Λευκορωσικής εκκλησίας μας. «Και ένας άλλος аκτιβιστής της OCU, ο Γεώργιος Κοβαλένκο, την επόμενη μέρα μετά τις εκλογές της Λευκορωσίας, στις 10 Αυγούστου, έγραψε στη σελίδα του στο Facebook: "Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Λευκορωσίας είναι ήδη πραγματικότητα, αν και ασυνείδητη και ανοργάνωτη».

Η Τιχανόβσκα δημοσίευσε το λεγόμενο «Πακέτο Αναζωογόνησης των Μεταρρυθμίσεων για τη Λευκορωσία», το οποίο περιελάμβανε μια ρήτρα για τη διάλυση του Λευκορωσικού Εξαρχείου και τη δημιουργία της «Λευκορωσίας Αυτοκεφαλικής Ορθόδοξης Εκκλησίας».

Εν μέσω των διαμαρτυριών, η αντιπολίτευση της Λευκορωσίας με επικεφαλής την Σ. Τιχανόβσκα, δημοσίευσε το λεγόμενο "Πακέτο αναζωογόνησης των Μεταρρυθμίσεων για τη Λευκορωσία", όπου, μεταξύ άλλων προτάσεων, όπως η πραγματική απαγόρευση της ρωσικής γλώσσας, η πώληση γης της Λευκορωσίας σε δυτικές οντότητες και είσοδος στο ΝΑΤΟ, υπήρξε επίσης μια ρήτρα για τη διάλυση του Λευκορωσικού Εξαρχείου και τη δημιουργία της «Λευκορωσίας Αυτοκεφαλικής Ορθόδοξης Εκκλησίας». Όλα σύμφωνα με τα πρότυπα ...

Λευκορωσικό «Μαϊντάν» και ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος

Στις 16 Αυγούστου 2020, εν μέσω διαδηλώσεων στη Λευκορωσία, όταν φάνηκε σε πολλούς ότι το "Μαϊντάν" θα κερδίσει και οι αντιπολιτευόμενοι, όπως ο Σ. Τιχανόφσκα, θα έρθουν στην εξουσία, ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος από τον άμβωνα της εκκλησίας υποστήριξε τους διαδηλωτές και καταδίκασε έντονα ενέργειες των αρχών.

«Οι άνθρωποι μας έχουν μετατραπεί σε θηρία και βασανίζουν τους αδελφούς τους. Επομένως, σε αυτό το μήνυμα λέμε: «Σταματήστε! Δεν ενεργείτε σύμφωνα με το Ευαγγέλιο! Σηκώσατε το χέρι σας ενάντια στον Χριστό και δεν θα συγχωρεθείτε! Και το έργο σας δεν θα γίνει ποτέ!»

Και εδώ είναι μια καλυμμένη έκκληση για να πεθάνει κανείς για τους επιμελητές του Belomaidan: «Οι πρώτοι Χριστιανοί ονειρεύτηκαν να πεθάνουν για τον Χριστό. Και η εποχή μας είναι «έτσι ώστε να μην συμβαίνει τίποτα κακό». Γι 'αυτό οι άγιοι πατέρες είπαν ότι οι πρώτοι Χριστιανοί θα καούν με ζήλο και οι τελευταίοι θα προσαρμοστούν». Γιατί η ομολογία πίστης στον Χριστό εξομοιώνεται με πολιτικές πεποιθήσεις, ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος δεν εξήγησε.

Και κάποιος θα μπορούσε να πει – «τόσο γενναίος επίσκοπος»! Δεν φοβόταν ούτε τις αρχές ούτε τις εκκλησιαστικές αρχές, αλλά εξέφρασε όλη την αλήθεια. Αυτό φαίνεται όμως μόνο με την πρώτη ματιά. Αν ο Αρχιεπίσκοπος Άρτεμιος υπερασπίστηκε την αλήθεια, και όχι τους αντιπολιτευόμενους που αγωνίζονται για εξουσία, τότε αυτός, όπως ένας πραγματικός βοσκός, θα ήταν αντικειμενικός. Για παράδειγμα, θα έλεγα επίσης ότι ήδη την πρώτη νύχτα διαδηλώσεων από τις 9 έως τις 10 Αυγούστου 2020, οι διαδηλωτές έριξαν «κοκτέιλ μολότοφ» στους αστυνομικούς και τους χτύπησαν με κοντάρια. Ότι κατά τη διάρκεια λίγων ημερών περισσότεροι από εκατό αξιωματικοί επιβολής του νόμου τραυματίστηκαν, ότι οι συμμετέχοντες της Λευκορωσίας "auto maidan" έκαναν σκόπιμες επιθέσεις εναντίον αξιωματικών επιβολής του νόμου, με αποτέλεσμα να καταλήξουν σε νοσοκομεία με σοβαρούς τραυματισμούς. Ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος δεν είπε τίποτα για αυτό. Ως αποτέλεσμα, η «αλήθεια» του επισκόπου βγήκε κάπως μονόπλευρη.

Δηλαδή, χρησιμοποιώντας ορθόδοξη ρητορική, ο Αρχιεπίσκοπος Άρτεμιος σαφώς «εργαζόταν» για τη νίκη ενός από τα κόμματα στην πολιτική αντιπαράθεση στη Λευκορωσία, για την αντιπολίτευση. Όμως ολόκληρη η Λευκορωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, αντίθετα, όπως αρμόζει στην Εκκλησία, ζήτησε ειρήνη και τερματισμό της βίας και στις δύο πλευρές της σύγκρουσης. Ο τότε επικεφαλής του Εξαρχείου της Λευκορωσίας Μητροπολίτης Πάβελ, είπε: «Ας προσπαθήσουμε εμείς όλοι μαζί, να σταματήσουμε αυτήν την εχθρότητα και το μίσος. Επειδή μόλις πάθη αρχίσουν να μαίνονται μέσα μας, δεν θα μπορέσουμε να πάρουμε σωστή απόφαση. Μόνο με ηρεμία, αφού προσευχηθούμε, έχοντας ηρεμήσει, μπορούμε να αποφασίσουμε τι μας ανησυχεί. Ναι, υπάρχουν ερωτήσεις, αλλά μπορούν και πρέπει να επιλυθούν όχι μέσω αντιπαράθεσης, και ο Θεός απαγορεύει να χυθεί ξανά το αίμα».

Στις 15 Αυγούστου 2020, μια ημέρα πριν ο Αρχιεπίσκοπος Άρτεμιος, στο κήρυγμά του, ζήτησε την υποστήριξη της ανατροπής της νόμιμης κυβέρνησης, η Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Λευκορωσίας ενέκρινε Έκκληση προς το λαό της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας για τον τερματισμό της λαϊκής αντιπαράθεσης, το οποίο, ειδικότερα, είπε: «Τα προβλήματα και η διαίρεση έχουν έρθει στο κοινό μας σπίτι, ο αδελφός επαναστάτησε εναντίον του αδελφού. Η είδηση ​​των συγκρούσεων στο δρόμο, των συλλήψεων και των ξυλοδαρμών μαρτυρεί τον πόνο ενός τεράστιου αριθμού αθώων ανθρώπων που εμπλέκονται στην αντιπαράθεση και κάνει τα παιδιά, τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους γονείς να τρέμουν. Δύο θάνατοι και πολλά τραύματα είναι ήδη γνωστά στις συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένων των αξιωματικών επιβολής του νόμου που είναι στο καθήκον, ξυλοκοπήθηκαν και εκδιώχθηκαν σε προσωρινές εγκαταστάσεις κράτησης. <...> Καταδικάζοντας κατηγορηματικά τη βία, τα βασανιστήρια, την ταπείνωση, την αβάσιμη κράτηση, τον εξτρεμισμό σε όλες τις μορφές και τις εκδηλώσεις του, τα ψέματα και την προδοσία, καλούμε όλους για τους οποίους η πατρίδα μας, τα παιδιά, οι συγγενείς και οι φίλοι μας είναι αγαπητοί, να σταματήσουν και να τερματίσουν αντιμετώπιση. Πιστεύουμε και ελπίζουμε ότι η ηγεσία της χώρας, η οποία καλείται να σεβαστεί σωστά και να προστατεύσει τον λαό της, θα σταματήσει τη βία, θα ακούσει τις φωνές των προσβεβλημένων και αθώων θυμάτων κατά την περίοδο της αντιπαράθεσης και θα τα παραδώσει στο νόμιμο Δικαστήριο για καταδίκη όσων έδειξαν φρικαλεότητα και σκληρότητα».

Η Σύνοδος της BOC δεν έκανε κλήσεις για υποστήριξη της τρέχουσας κυβέρνησης. Αναφέρθηκε και στους δύο «τραυματίες στις συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένων των αξιωματικών επιβολής του νόμου» και σε όσους «ξυλοκοπήθηκαν και ακρωτηριάστηκαν σε προσωρινά κέντρα κράτησης».

Όπως μπορείτε να δείτε, αυτή η έκκληση δεν περιλαμβάνει κλήσεις για υποστήριξη της τρέχουσας κυβέρνησης. Η Σύνοδος αναφέρει τόσο «τραυματίες σε συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένων των αξιωματικών επιβολής του νόμου» όσο και «ξυλοδαρμό και ακρωτηριασμό σε προσωρινά κέντρα κράτησης». Η Σύνοδος καταγγέλλει τόσο τη βαρβαρότητα των αρχών στην καταστολή των διαδηλώσεων όσο και τη βία και την ανομία εκ μέρους των διαδηλωτών. Η Σύνοδος ζητά ειρήνη: «Η Λευκορωσία είναι μια ειρηνική χώρα. Όλοι μας, που ζούμε σε αυτήν την ευλογημένη γη, πρέπει να δείξουμε σύνεση, ενότητα, ευγένεια, έλεος, λογικότητα, γνήσια χριστιανική αγάπη ο ένας για τον άλλον και ευθύνη για τις πράξεις μας».

Στις 25 Αυγούστου 2020, αντί του Μητροπολίτη Πάβελ, ο άγνωστος Μητροπολίτης Βενιαμίν διορίστηκε Έξαρχος Όλης της Λευκορωσίας, ο οποίος αμέσως μετά την άφιξή του στο Μινσκ δεν έκανε δυνατές δηλώσεις, αλλά προσκάλεσε το ποίμνιο του σε αυστηρή νηστεία και προσευχή για ειρήνη στη χώρα.

«Παραίτηση» για συνταξιοδότηση

Παρά την αποτυχία της Λευκορωσικής αντιπολίτευσης να ανατρέψει τη νόμιμη κυβέρνηση, ο Αρχιεπίσκοπος Άρτεμιος όχι μόνο δεν σταμάτησε τις αντιπολιτευτικές του δραστηριότητες, αλλά συνέχισε να φυτεύει τις ιδέες του εθνικισμού και του αυτοκεφαλισμού στη μητρόπολη του. Για παράδειγμα, καλωσόρισε με κάθε δυνατό τρόπο την παράσταση του κληρικού της επισκοπής του του Λευκορωσικού εθνικιστικού ύμνου "Πανίσχυρος Θεός", της κραυγής "Ζωντανή Λευκορωσία" και ούτω καθεξής.

Ωστόσο, δεν συμφώνησαν όλοι στην επισκοπή του με αυτήν την πολιτική του κυβερνώντος επισκόπου. Τον Σεπτέμβριο του 2020, η Ορθόδοξη Αδελφότητα του Αγίου Βλαντιμίρ στράφηκε στον Πατριάρχη Κιρίλο με μια επιστολή, η οποία περιείχε γεγονότα για τις καταστροφικές πολιτικές δραστηριότητες του Αρχιεπισκόπου Αρτεμίου και περιείχε ένα αίτημα: «Αντικαταστήστε τον Αρχιεπίσκοπο Αρτέμιο για εμάς». Η ηγουμένη Γκαμπριέλα (Γκλούχοβα), ηγουμένη της Σταυροπηγιακής Μονής της Γεννήσεως Θεοτόκου στο Γκρόντνο επίσης, δεν διέφυγε από τον πειρασμό να ενταχθεί στον πολιτικό αγώνα, αλλά τα λόγια της στρέφονταν εναντίον των ακτιβιστών. Στις 17 Σεπτεμβρίου 2020, μίλησε στο φόρουμ των γυναικών «Υπέρ της Λευκορωσίας», όπου συνέκρινε τους διαδηλωτές με «σεχταριστές» και τους χαρακτήρισε «πλήθος τρελών» που «σαν ένα θυμωμένο κοπάδι φωνάζοντας  με δαιμονικές κραυγές σε όλη την πόλη». Πράγματι, δεν είναι αρκετά κατάλληλη ρητορική για έναν κληρικό. Ωστόσο, η ηγουμένη Γκαμπριέλα βρήκε τη δύναμη να συνειδητοποιήσει το λάθος της και στις 22 Σεπτεμβρίου 2020 ζήτησε συγγνώμη από όλους όσους μπορούσε να προσβάλει με τέτοια λόγια. Η αντίστοιχη δήλωση δημοσιεύθηκε στον επίσημο ιστότοπο της Λευκορωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αλλά ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος συμπεριφέρθηκε διαφορετικά.

Στις 14 Οκτωβρίου 2020, στη γιορτή της μεσολάβησης της Αγίας Θεοτόκου, ο Μητροπολίτης Βενιαμίν έφτασε με μια αρχική επίσκεψη στην επισκοπή Γκρόντνο και, μετά τη λειτουργία στον καθεδρικό ναό, έδωσε ένα κήρυγμα στο οποίο προσκάλεσε σε ειρήνη και ενότητα, συγκεκριμένα, είπε: «Νωρίτερα, στη συνομιλία μου με τον κληρικό, έδωσα την προσοχή στο ότι δεν είναι απαραίτητο να τραγουδήσουμε το τραγούδι μιας κοσμικής φύσης, που χωρίζει την κοινωνία μας -«Mahutny Bozha». Αν και έχει πνευματικό χρωματισμό, ωστόσο, κάποιος χαίρεται για την παράσταση αυτού του τραγουδιού και κάποιος θρηνεί. Έχουμε αρκετά άλλα άσματα που δεν χωρίζουν, αλλά ενώνουν την κοινωνία μας, τις ενορίες μας. Και η φροντίδα κάθε ηγουμένου πρέπει να αφορά αυτό. Και κάθε Χριστιανός πρέπει να φροντίζει για να είμαστε ένας στον Χριστό και να είμαστε παιδιά του Θεού».

Ο ύμνος «Magutny Bozha» γράφτηκε το 1943, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής από τη Ναταλία Αρσενέιεβα, τη σύζυγο του κύριου συνεργάτη της Λευκορωσικής Καθολικής θρησκείας, Franz Kushel. Για πρώτη φορά αυτός ο ύμνος δημοσιεύτηκε στη ναζιστική προπαγάνδα "Λευκορωσική εφημερίδα" το 1943, και στο τέλος Μαΐου 1944, λίγο πριν την απελευθέρωση της Λευκορωσίας από τους Ναζί, το «Magutny Bozha» συμπεριλήφθηκε στη συλλογή ποιημάτων "Syagonya" και δημοσιεύτηκε σε τεράστια, για την εποχή εκείνη, και σε αυτές τις συνθήκες με κυκλοφορία 5.000 αντιγράφων.

Παρά το γεγονός ότι τα λόγια του Μητροπολίτη Βενιαμίν ήταν πολύ ήσυχα, ο Αρχιεπίσκοπος Άρτεμιος αμέσως στον αμβώνα του καθεδρικού ναού μεσολάβησης απάντησε τολμηρά ότι η ίδια η Μητέρα του Θεού «μας έδειξε τι είναι το χριστιανικό καθήκον μας και πώς πρέπει να το εκπληρώσουμε», και δεν χρειάζεται κανείς να ελπίζει σε «φευγαλέα ανθρώπινη σοφία», που υπονοεί σαφώς τον Μητροπολίτη Βενιαμίν. Και μετά από αυτό, ξεκίνησε μια πραγματική δίωξη εναντίον του Έξαρχου της BOC.

Ο επικεφαλής του Τμήματος Συνολικής Πληροφόρησης του Διοικητικού Συμβουλίου, Αρχιεπίσκοπος Sergiy Lepin, ο αναπληρωτής του Yevgeny Gromyko, ο Επίσκοπος Διακόν Ντμίτρι Παβλυκόβιτς και άλλοι κληρικοί της επισκοπής του Γκρόντνο άρχισαν να δημοσιεύουν επιδεικτικά το κείμενο «Magutna Bozha» στα κοινωνικά τους δίκτυα. Και ακόμη νωρίτερα, στις 14 Αυγούστου 2020, οι ιερείς της επισκοπής του Γκρόντνο τραγούδησαν αυτόν τον ύμνο στα σκαλιά του καθεδρικού ναού της Αγίας Προστασίας. Ο ιερέας Αλεξάντερ Σράμκο, απαγορευμένος από τη λειτουργία, άρχισε γενικά να δίνει διάλεξη στον έξαρχο του: «Πρέπει να πω ότι με τις οδηγίες του ο Μητροπολίτης Βενιαμίν υπερέβη κατάφωρα την εξουσία του, καθώς ο κυβερνήτης επίσκοπος έχει πλήρη εκκλησιαστική εξουσία στο έδαφος της μητρόπολης, δηλαδή σε αυτήν την υπόθεση, ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος. Ο Μητροπολίτης θα μπορούσε να συμβουλεύει ή να συμφωνήσει για κάτι σε ιδιωτική συνομιλία με τον επίσκοπο, καθώς και να θέσει το ζήτημα σε συνάντηση της Συνόδου». Και ακόμα  ο καθολικός ιερέας Vyacheslav Borok ζήτησε από τον Μητροπολίτη Βενιαμίν μια «συγγνώμη»!

Και δεδομένου ότι οι προσπάθειες του Μητροπολίτη Βενιαμίν  να καθησυχάσουν τον Αρχιεπίσκοπο Αρτέμιο δεν στέφθηκαν με επιτυχία, «στάλθηκε» για συνταξιοδότηση με τη διπλωματική διατύπωση «για λόγους υγείας».

Τι ακολουθεί;

Σε γενικές γραμμές, ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος έχει δύο τρόπους: είτε να υποταχθεί στην απόφαση της Συνόδου και να παραμείνει στο Μινσκ σε ηρεμία, είτε να χτυπήσει δυνατά την πόρτα και να μπει στο σχίσμα. Στις 13 Ιουνίου 2021, έδωσε μια συνέντευξη στο Radio Liberty, η οποία περιέχει υπαινιγμούς τόσο για την πρώτη όσο και τη δεύτερη επιλογή για περαιτέρω εξελίξεις.

Από τη μία πλευρά, ο Vladyka Artemy, απαντώντας σε μια ερώτηση σχετικά με τα σχέδιά του, είπε: «Θα ζήσουμε. Έχω κρατική σύνταξη ... θα δούμε αν θα είναι απαραίτητο, θα βρω δουλειά ως φύλακας στην ενορία».

Ο ίδιος αρνήθηκε επίσης τις κατηγορίες αυτοκεφαλικών συναισθημάτων: «Δεν μιλήσαμε καν για αυτοκεφαλική εκκλησία, όπως στην Ουκρανία. Αυτό είναι γενικά ένα εξωπραγματικό πράγμα, όλα τα θρησκευτικά κτίρια στη χώρα μας ανήκουν στο Λευκορωσικό Εξαρχείο και καμία ενορία δεν μπορεί να έχει ναό άλλης δικαιοδοσίας. Αυτό το ζήτημα δεν είναι ακόμη ώριμο ακόμη και για συζήτηση». Εδώ, ωστόσο, πρέπει να προσέξουμε την επιχειρηματολογία: η αυτοκεφαλία είναι αδύνατη όχι για κανονικούς ή θρησκευτικούς λόγους, αλλά επειδή οι εκκλησίες ανήκουν νόμιμα στο Εξαρχείο της Λευκορωσίας και το ζήτημα δεν είναι ώριμο για συζήτηση.

Αλλά από την άλλη πλευρά, όταν ο ανταποκριτής του Radio Liberty ανέφερε τον συνιδρυτή του ιδρύματος BYSOL, Andrei Strizhak, ο οποίος χαρακτήρισε τον Αρχιεπίσκοπο Αρτέμιο «εξαιρετικό υποψήφιο για τη θέση του επικεφαλής της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη νέα Λευκορωσία», επίσης ως διάκονος Αντρέι Κουράεφ θεωρεί, ότι ο Βλαντίκα είναι «η συνείδηση ​​της Λευκορωσικής Εκκλησίας», ο αρχιεπίσκοπος απάντησε μάλλον παράξενα: «Για τι λέτε, δεν θα κοιμάμαι ...».

Επίσης, ο Αρχιεπίσκοπος Αρτέμιος μίλησε πολύ κολακευτικά για τον διάδοχό του στο Γκρόντνο, λέγοντας ότι «από τη συμπεριφορά του αισθάνεται σαν γενικός εισαγγελέας» και είναι άνθρωπος «αυτού του κόσμου», επέκρινε τη BOC, λέγοντας ότι «έχουμε γίνει εκκλησία της περιόδου στασιμότητας, <...> Ξεπερνάμε ήδη τους χρόνους του Χρουστσόφ, όταν ο Επίτροπος πέρασε τη θέλησή του για το πώς να ζήσει σε ενορίες και τι να πει, «και είπε ότι ο εκτοπισμός του" συνέβη μετά από αίτημα του κράτους».

Ο χρόνος θα δείξει ποιος τρόπος θα ακολουθήσει ο Βλάδικα Αρτέμιος. Ο Φιλαρέτ Ντενισένκο το 1992, σε παρόμοιες συνθήκες, επέλεξε μια διάσπαση, αλλά στη συνέχεια αυτή η απόφαση υποστηρίχθηκε (και πιθανώς ξεκίνησε) από τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Λεονίντ Κράτσουκ. Η κατάσταση στη Λευκορωσία είναι διαφορετική τώρα.

Θα ήθελα πάρα πολύ να πιστεύω ότι όχι πολιτικές ευθυγραμμίσεις, αλλά η εκκλησιαστική συνείδηση ​​δεν θα επιτρέψει στον Αρχιεπίσκοπο Αρτέμιο να φύγει από την Εκκλησία και να ξεκινήσει το μονοπάτι του σχίσματος.