Η ζωή μετά τον Τόμο: μας έκαναν άνω κάτω - κάτοικοι του Μνίσιν

Община УПЦ в Мнишине после захвата их храма вынуждена проводить богослужения в крохотной хатке. Фото: СПЖ

Το τρίτο βίντεο από τη σειρά «Η ζωή μετά τον Τόμο» μιλά για τη ζωή της κοινότητας UOC στο χωριό Μνίσιν της περιφέρειας Ρίβνε.

Ο ναός αυτός είναι πάνω από 150 χρόνια και αποτελεί αρχιτεκτονικό μνημείο. Το κράτος υποχρεούται από το νόμο να το διατηρεί και να το επισκευάζει. Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες το κράτος δεν έχει διαθέσει ούτε μια δεκάρα για αυτόν τον ναό. Όλες οι δαπάνες επισκευής, συντήρησης και διακόσμησης της εκκλησίας βαρύνουν την εκκλησιαστική κοινότητα. Μετά την εμφάνιση του Τόμου στην Ουκρανία, όμως, οι κρατικοί υπάλληλοι ξαφνικά ασχολήθηκαν με τη μοίρα του ναού και διόρισαν τη λεγόμενη απογραφή. Οι πιστοί ήταν κατά, επειδή όλα όσα ήταν στην εκκλησία: λειτουργικά σκεύη, βιβλία, εικόνες κτλ., όλα αυτά αγοράστηκαν με τα χρήματα των ενοριτών και δεν έχουν καμία σχέση με το κράτος. Αλλά δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την απογραφή, καθώς ο ναός είναι μνημείο αρχιτεκτονικής. Μετά την απογραφή οι τοπικές αρχές αποφάσισαν οι λειτουργίες να τελούνται εναλλάξ από τις κοινότητες της UOC και της ΟCU, αν και η τελευταία σχηματίστηκε πρόσφατα και δεν έχει καμία σχέση με το ναό, τη συντήρηση και τις επισκευές του. Αλλά ακόμα κι οι εναλλάξ λειτουργίες δεν δούλεψαν. Τότε οι εκπρόσωποι της ΟCU έδιωξαν βίαια την κοινότητα της UOC από την εκκλησία. Ας ακούσουμε πώς έγινε αυτό.

Νωρίς το πρωί της 12ης Μαΐου 2019 σε ένα παλιό ασθενοφόρο οι άγνωστοι άνθρωποι με καμουφλάζ ήρθαν στον ναό και μπλόκαραν την είσοδο στο χώρο του ναού. Έκοψαν τις κλειδαριές με αλυσοπρίονο, σ’ ένας από τους ηλικιωμένους ενορίτες έσπασαν το σαγόνι και έβγαλαν με ένα χτύπημα τα δόντια. Μετά την "εργασία" οι υποστηρικτές της ΟCU πλήρωναν τους μισθοφόρους. Από τότε οι ενορίτες της UOC είναι αναγκασμένοι να λειτουργούν σε μια μικρή παλιά καλύβα, το συνολικό εμβαδό της οποίας δεν υπερβαίνει τα 20 τ.μ. «Όλα ξεκίνησαν μετά τον Τόμο», – λένε οι ενορίτες, το χωριό το έκαναν άνω κάτω. Τα αδέλφια δεν μιλάνε μεταξύ τους, όπως και οι γείτονες μεταξύ τους. Τρομερά πράγματα γίνονται…» Τα μέλη της ΟCU αποκαλούνται «Ουκρανοί», και στους ενορίτες της UOC λένε ότι είναι "Μοσκαλοί" και τα παιδιά τους είναι «σκουπίδια του Πούτιν». Η κοινότητα έγραψε επιστολή στον Πρόεδρο Βλαντίμιρ Ζελένσκι, αναφέρει τις ανομίες των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, οι οποίες δήλωσε σε όλες τις εκκλήσεις των πιστών δήλωνε: «Ο Πορόσενκο θα κερδίσει τις εκλογές ούτως ή άλλως». Τα μέλη της κοινότητας ζητούν βοήθεια από τον Ζελένσκι, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει απάντηση.

Παρακάτω αναφέρονται οι μαρτυρίες των πιστών για το συμβάν.

«Στην επίθεση έσπασαν το σαγόνι στον πατέρα μου και έβγαλαν δύο δόντια»

Βικτώρια, ενορίτισσα του ναού της Αγίας Ζώνης της UOC του χωριού Μνίσιν:

«Στις 12 Μαΐου 2019 στις 6 το πρωί με πήρε τηλέφωνο ο πατέρας μου και είπε ότι υπάρχουν πληροφορίες ότι η κοινότητα των «Ουκρανών» κόβει τις κλειδαριές στην εκκλησία και είπε ότι πρέπει να πάμε. Φτάσαμε, στεκόταν οι άντρες εδώ (έχω βίντεο, τραβούσα στο κινητό) και δεν μας άφηναν να μπούμε. 

Στις 8 η ώρα έφτασε ο «ιερέας» τους και μπήκαν στο χώρο της εκκλησίας. Οι κλειδαριές είχαν ήδη κοπεί. Άρχισε ο ξυλοδαρμός. Κτυπούσαν τόσο τις γυναίκες όσο και τους ηλικιωμένους και τα παιδιά, τους έσπρωχναν. Τρομακτικά πράγματα συνέβαιναν.

 Ένας από τους άνδρες ήθελε να αρπάξει το τηλέφωνό μου, αλλά το χτύπημα ήρθε στο κεφάλι μου. Έτρεξαν ο σύζυγος και ο πατέρας μου. Ο σύζυγος ρώτησε: «Τι κάνεις; Όλοι γυρίζουν βίντεο και αυτή γυρίζει, έχει κάθε δικαίωμα». Ο κουμπάρος του έτρεξε, άρπαξε στο στήθος του πατέρα μου και τον έσυρε στο πλάι. Ο ίδιος χτύπησε τον πατέρα μου στο πόδι, ενώ ένας άλλος χτύπησε τον πατέρα μου στο σαγόνι. Πήγαμε στην αίθουσα έκτακτης ανάγκης και καταγράψαμε ένα σπάσιμο της σιαγόνας με μετατόπιση, δύο δόντια επίσης έξω. Τη Δευτέρα πήγαμε στην γναθοχειρουργική κλινηκή. Εκεί νοσηλεύτηκε, υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση παράκαμψης, του έσφιξαν εντελώς το σαγόνι του. Για τρεις εβδομάδες έμεινε στο νοσοκομείο και έτρωγε μέσω του σωλήνα.

Ανταποκριτής: Ποιος είναι εκείνη η κοινότητα; Πώς αυτοαποκαλούνται;

Ονομάζονται Ουκρανοί και εμάς Μοσκαλοί και σκουπίδια του Πούτιν. 

Την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου είχαμε πολλούς μεταλαβώντες πριν την έναρξη του σχολείου. Όλοι πήραμε θέσεις εδώ, γιατί απλά δεν υπάρχει χώρος στο σπίτι όπου τελούμε λειτουργίες.

Ανταποκριτής: Τελείτε λειτουργίες εδώ, δεν σας αφήνουν να μπείτε μέσα στην εκκλησία; 

Όχι! Αρχικά, δεν μας άφηναν να μπούμε ούτε καν σε αυτή την καλύβα, τον πρώτο μήνα λειτουργούσαμε μπροστά στις πύλες. Ο πατέρας αγιάζει, διαβάζει τα ονόματα των μαθητών, προσεύχεται να σπουδάζουν καλά, να υπακούουν στους δασκάλους. Και, ξέρετε, ακολούθηθαν τόσο δυσάρεστα σχόλια... Το παιδί μου προς το παρόν πηγαίνει στο νηπιαγωγείο, αλλά αν πήγαινε ήδη στο σχολείο, θα ήμουν πολύ δυσαρεστημένη. Όταν λένε ότι "σκουπίδι της Μόσχας", όταν κατά την ανάγνωση ονόματων των παιδιών φωνάζουν, διαβάστε τον Πούτιν. Δεν καταλαβαίνω, τι σχέση έχει ο Πούτιν όταν πηγαίνουμε να προσευχηθούμε στον Θεό; Είπαν ότι στα μέλη της κοινότητάς μας δεν θα βαηθούν στη συγκομιδή, ούτε θα αλέθουν, λένε, θα δουν πώς θα τα καταφέρουμε χωρίς αυτούς. Μου φαίνεται ότι αυτό δεν είναι πια πίστη και είναι οδυνηρό να βλέπω όλα αυτά».

Ο Πόροσενκο ήρθε, επιβράβευσε όλους στην περιοχή και στην περιφέρεια, γι' αυτό και προσπαθούσαν

Λίντια Σεβτσούκ, ενορίτισσα του ναού της Αγίας Ζώνης της UOC του χωριού Μνίσιν:

«Ο Πόροσενκο ήρθε, επιβράβευσε όλους στην περιοχή και στην περιφέρεια, έτσι ενεργούν. Προσέλαβαν του ανθρώπους, βρήκαν μια "αδύναμη" περιοχή και δια μέσου του χωριού κλείνουν τις εκκλησίες: από δω από ‘κει ακούς ότι έκλεισαν εκκλησίες... Αυτός (ο Ποροσένκο – συντ.) το έκανε. 

Πριν από αυτό όλα ήταν ήσυχα: όλοι πήγαιναν στην εκκλησία, κάποιος θυσίαζε, κάποιος όχι. Αλλά όλα έγιναν εδώ από εμάς. Οι τρούλοι δωρήθηκαν από εμάς, τους συνταξιούχους, τα πλακάκια που περπατούν και οι πόρτες και τα παράθυρα είναι όλα δική μας δουλειά».

Το χωρίο έκαναν άνω κάτω. Τα αδέλφια δε μιλάνε μεταξύ τους, ο γείτονας με τον γείτονα

Μαρία Τόκαρετς, ενορίτισσα του ναού της Αγίας Ζώνης της UOC του χωριού Μνίσιν:

«Τους είπαμε, τελικά το καταφέρατε, κάνατε το χωριό άνω κάτω, σπρώξαμε τα μέτωπά σας μαζί. Τα αδέλφια δε μιλάνε μεταξύ τους, γείτονας με τον γείτονα δε μιλαει. Χαμός γίνεται... Ήταν η αστυνομία εδά και ο "Δεξιός τομέας". 

Παρακαλέσαμε την αστυνομία να κρατήσουμε τον άνδρα με αλυσοπρίονο που έκοψε τις κλειδαριές. Μας απάντησαν: "Δεν έχουμε το δικαίωμα να παρέμβουμε, τηρούμε δημόσια τάξη". Αλλά τι είδους τάξη είναι αν οι άνθρωποι στέκονται μπροστά στην πύλη και δεν μας αφήνουν να μπούμε στην εκκλησία. Αλλά εσύ δεν πήγαινες στην εκκλησία, ενώ εγώ πήγαινα, γιατί τότε δεν με αφήνεις μέσα; Δεν θα σε αφήσω και τέρμα. Πλησιάζουμε την αστυνομία και λέμα: κάντε έτσι ώστε να μας αφήσουν тπεράσουμε, γιατί άλλωστε είσαι εδώ; Μας απαντούν: "Διατηρούμε δημόσια τάξη"».

Ενώ εμείς, πολεμιστές АТО, πολεμούσαμε, πίσω στο σπίτι дома καταλαμβόνονταν οι ναοί μας

Λεονίντ Γελέσκο, ενορίτης του ναού της Αγίας Ζώνης της UOC του χωριού Μνίσιν:

«34ο ξεχωριστό τάγμα επίθεσης, τραυματίστηκα δύο φορές, για 1,5 χρόνια ήμουν στο νοσοκομείο, δεν περπατούσα. Γιατί άρχισαν να μας παίρνουν τους ναούς; Ενώ εγώ πολεμούσα στην ATO, πήραν τις εκκλησίες μας. Επέστρεψα από ATO και δεν μπορώ να μπω στην εκκλησία μου! Έτσι, λοιπόν; Κανένας από τους πολεμιστής ATO δεν πήγε σ’ αυτούς, όλοι είναι μαζί μας. Πώς είναι δυνατό; 

Ανταποκριτής: Και πόσοι άνθρωποι από το χωριό ήταν στο ATO;

Έξι.

Ανταποκριτής: Και όλοι είναι ενορίτες της UOC; 

Ναι, όλα τα παλικάρια μας είναι για την αληθινή πίστη, για τον ιερέα και πηγαίνουν στην εκκλησία, όπως πρέπει. Θέλουν και να εξομολογηθούν και να αγιάσουν το Πάσχα και οτιδήποτε άλλο στην εκκλησία τους. Ήρθαμε στο σπίτι μας. Αλλά δεν μας αφήνουν να μπούμε μέσα. Δεν μας επιτρέπουν να το κάνουμε. Πώς είναι δυνατό; Για να πάρουμε πίσω την εκκλησία με βία αρκούν 10 λεπτά. Αλλά δεν το κάνουμε αυτό, αυτές δεν είναι οι μέθοδοι μας».

Τελούμε λειτουργίες στη καλύβα. Στενά, αλλά ήρεμα

Βιτάλι, ενορίτης του ναού της Αγίας Ζώνης της UOC του χωριού Μνίσιν:

«Οι άνθρωποι (επιδρομείς – συντ.), όπως ήδη ειπώθηκε, ήρθαν στο παλιό "ασθενοφόρο", σηστήθηκαν, μεταξύ άλλων, ως "Δεξιός τομέας". Υπήρχαν κι άλλοι, εντελώς ξένοι από ένα γειτονικό χωριό. Σε γενικές γραμμές, όλα αυτά αγοράστηκαν και καταλήφθηκαν. 

Ως αποτέλεσμα, τελούμε τις λειτουργίες μας σε αυτή εδώ την καλύβα. Στενά, αλλά ήρεμα. Δεν μπορούμε, όπως έκαναν αυτοί, να τους πετάξουμε έξω με βία, επειδή θα ξεκινήσει και πάλι ξυλοδαρμός, κάποιος θα υποφέρει ξανά. Θέλουμε τα πάντα να επιλυθούν με ειρηνικό τρόπο, ώστε να διευκρινιστούν τα πάντα – ποιος σε τι έχει ή δεν έχει το δικαίωμα, για να υπάρχει ειρήνη και ηρεμία».

Όλα ξεκίνησαν μετά το Τόμο

Tatyana Dmishchuk, ενορίτισσα του ναού της Αγίας Ζώνης της UOC του χωριού Μνίσιν:

«Γράψαμε έκκληση προς τον Πρόεδρό μας. 

"Απευθυνόματε σε Εσάς, ως ανώτατο αξιωματούχο του κράτους, ελπίζοντας ότι η έκκλησή μας θα ακουστεί και θα μπορέσετε να λύσετε τόσο οδυνηρό ζήτημα για εμάς. Λόγω πολιτικής του Ποροσένκο στην περιφέρεια Ρίβνε ξεκίνησαν οι πραγματικές καταλήψεις των ναών από τους επιδρομείς με τη συμμετοχή και βοήθεια ανώτερων αξιωματούχων της περιφέρειας Ρίβνε, ειδικότερα: του πρώην προέδρου της περιφερειακής κρατικής διοίκησης Μουλιαρένκο και του αναπληρωτή του Bogatyrchuk". Και ούτω καθεξής, πώς συνέβησαν όλα αυτά. Ανεξάρτητα από τις εκκλήσεις μας, συνέχισαν να κάνουν τη δουλειά τους και, φυσικά, όλα ήταν από αυτούς. Οι εντολές προέρχονταν από το τοπικό και περιφερειακό συμβούλια. 

Πόσες φορές έχουμε έρθει στο περιφερειακό συμβούλιο στο πρόεδρο Μουλιαρένκο, κάθε φορά μας "έδειχναν πόρτα". Ο αναπληρωτής του Bogatyrchuk συναντήθηκε μαζί μας και δήλωσε ανοιχτά ότι ο Ποροσένκο θα κερδίσει τις εκλογές ούτως ή άλλως. Υποστήριξαν τη μία πλευρά. Ανταποκριτής: Πείτε μου, παρακαλώ, μετά από τι ξεκίνησαν όλα; Ποιο συμβάν προκάλεσε τα πάντα; Τόμος! Όλα ξεκίνησαν μετά τον Τομό, φυσικά!».