Υποθέσεις του μητροπολίτη Αρσενίου και του Μίντιτς: γιατί τόσο διαφορετική στάση των δικαστών;
Όταν οι διεφθαρμένοι έχουν τη δυνατότητα να αποφυλακιστούν με εγγύηση, ενώ ένας επίσκοπος βρίσκεται σε προφυλάκιση, ο κόσμος θα έπρεπε να αναρωτηθεί: για ποιον στην Ουκρανία λειτουργεί πραγματικά ο νόμος;
Στις 18 Νοεμβρίου 2025 πρόκειται να διεξαχθεί η επόμενη δίκη του μητροπολίτη Σβιατογκόρσκ Αρσένιου για την αλλαγή του μέτρου κράτησης. Με απλά λόγια, οι δικαστές έχουν άλλη μια ευκαιρία να τον απελευθερώσουν από την παράνομη κράτηση. Κατά τη στιγμή της δημοσίευσης του άρθρου, το αποτέλεσμα της συνεδρίασης είναι άγνωστο, αλλά με βάση την τρέχουσα κατάσταση, μπορεί να υποστηριχθεί ότι οι ελπίδες για την απελευθέρωση του δεσπότη είναι μικρές.
Στις 28 Οκτωβρίου 2025, μετά από ενάμιση χρόνο κράτησης, επιτράπηκε στον δεσπότη να βγει από το κέντρο κράτησης με εγγύηση ύψους 1,5 εκατομμυρίων γρίβνα. Ωστόσο, αυτή η απόφαση κατέληξε σε τραγική παρωδία της δικαιοσύνης: τον απελευθέρωσαν κυριολεκτικά για λίγα λεπτά και αμέσως τον συνέλαβαν ξανά, απαγγέλλοντας νέα κατηγορία. Μετά από αυτό, το δικαστήριο καθόρισε ξανά τον αρχιερέα στη φυλακή, αλλά πλέον «χωρίς δικαίωμα εγγύησης».
Ας υπενθυμίσουμε ότι ο μητροπολίτης βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Οι κάμερες στο κέντρο κράτησης είναι κρύες. Επιπλέον, ο δεσπότης είναι σοβαρά άρρωστος και χρειάζεται άμεση επέμβαση στην καρδιά. Δεν έχει πρόσβαση όχι μόνο στην κατάλληλη ιατρική φροντίδα, αλλά και σε όλα τα απαραίτητα φάρμακα, κάτι που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο σε χρόνιες παθήσεις και περαιτέρω επιδείνωση της υγείας. Έτσι, κατά τη διάρκεια μιας από τις τελευταίες δικαστικές συνεδριάσεις, η αρτηριακή πίεση του δεσπότη έφτασε τα 200/110 και χρειάστηκε νοσηλεία. Ωστόσο, το δικαστήριο κυριολεκτικά απαίτησε να τον επιστρέψουν πίσω στο κελί, αρνούμενο οποιαδήποτε μορφή εγγύησης.
Ακόμα κι αν επρόκειτο για κάποιο σοβαρό εγκληματία, μια τέτοια συμπεριφορά προς έναν άνθρωπο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ανθρώπινη. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για έναν άνθρωπο σε πνευματικό αξίωμα, που δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα. Επιπλέον, για έναν άνθρωπο που εργάστηκε για πολλά χρόνια προς όφελος του ουκρανικού λαού.
Ανθρωπιστική αποστολή της Λαύρας του Σβιατογκόρσκ
Η Λαύρα του Σβιατογκόρσκ κατά τη διάρκεια του πολέμου παίζει σημαντικό ανθρωπιστικό ρόλο. Επισημαίνουμε ότι δεν πρόκειται για δηλώσεις, αλλά για πραγματική βοήθεια.
Η Λαύρα έγινε τόπος όπου χιλιάδες πρόσφυγες και άνθρωποι που επλήγησαν από τον πόλεμο λαμβάνουν τρόφιμα και τα πιο απαραίτητα, ενώ εκατοντάδες βρίσκουν στέγη και σωτηρία.
Μόνο τους τελευταίους μήνες, στη Λαύρα έχουν παραδοθεί εκατοντάδες τόνοι ανθρωπιστικής βοήθειας από διάφορες επισκοπές της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Και αυτή η βοήθεια είναι απαραίτητη, καθώς η Λαύρα έχει γίνει εδώ και καιρό καταφύγιο για τους εκτοπισμένους από όλο το Ντονμπάς. Το μοναστήρι δέχεται πρόσφυγες, τους παρέχει στέγη, τροφή, υποστηρίζει εθελοντές που συνεχίζουν την ανθρωπιστική τους αποστολή, βασιζόμενοι στη Λαύρα ως κέντρο της δραστηριότητάς τους.
Όλα αυτά είναι συγκεκριμένη βοήθεια στον πάσχοντα ουκρανικό λαό, που έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί από τις αρχές στην τύχη του και έχει φτάσει στο χείλος της επιβίωσης. Και αυτή η βοήθεια είναι ιδιαίτερα πολύτιμη στο πλαίσιο του πολέμου.
Και ακριβώς τον ποιμένα που βοηθά τους πάσχοντες, και όχι τους απατεώνες που ληστεύουν τον λαό, το κράτος κρίνει ιδιαίτερα αυστηρά.
«Υπόθεση Μίντιτς»
Για να εκτιμήσουμε πλήρως την αντίθεση, πρέπει να αξιολογήσουμε ξανά την κλίμακα του διαφθαρμένου σχήματος που οι αρχές επιβολής του νόμου ονόμασαν «Επιχείρηση Μίδας». Συνδέεται άμεσα με την κρατική επιχείρηση «Ενεργοάτομ» και τον στενό συνεργάτη του προέδρου της Ουκρανίας, Τιμούρ Μίντιτς.
Σύμφωνα με την εκδοχή της Εθνικής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) και της Ειδικής Αντιδιαφθοράς Εισαγγελίας (SAP), ο μηχανισμός του σχήματος ήταν απλός.
Οι εταιρείες που επιθυμούσαν να συνεργαστούν με την «Ενεργοάτομ» αντιμετώπιζαν την απαίτηση να αποδίδουν 10-15% της αξίας των συμβολαίων ως «μίζα». Σε όσους δεν συμφωνούσαν, απειλούσαν με αποκλεισμό πληρωμών ή αποκλεισμό από τη λίστα προμηθευτών.
Η διαχείριση των προμηθειών και των ροών προσωπικού δεν γινόταν από τους επίσημους διαχειριστές της «Ενεργοάτομ», αλλά μέσω σκιωδών μορφών: εσωτερικών που δεν είχαν επίσημες θέσεις, αλλά ουσιαστικά έλεγχαν την επιχείρηση μέσω «back-office».
Τα χρήματα διοχετεύονταν μέσω ενός περίπλοκου δικτύου: μετρητά, ξένους λογαριασμούς, κρυπτονόμισμα και υπεράκτιες δομές. Μέρος του σχήματος λειτουργούσε μέσω εταιρειών στο εξωτερικό - υπήρχαν συναλλαγές που συνδέονταν με τις Η.Π.Α, τη Μόσχα και άλλες τοποθεσίες.
Οι εκπρόσωποι της NABU χαρακτήρισαν την ομάδα ως «εγκληματική κοινότητα υψηλού επιπέδου» με σοβαρή επιρροή στην στρατηγική επιχείρηση και την κρατική ενέργεια.
Σύμφωνα με την εκτίμηση των αρχών επιβολής του νόμου, αυτή η εγκληματική κοινότητα ιδιοποιήθηκε τουλάχιστον 100 εκατομμύρια δολάρια (σύμφωνα με την υπηρεσία της NABU, πιθανότατα οι αριθμοί είναι πολύ υψηλότεροι). Ας σημειώσουμε επίσης ότι το σχήμα λειτουργούσε κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής κατάστασης, κάτι που έδινε ιδιαίτερες ευκαιρίες για διαφθορά.
Ακόμα και ο πιο αδιάφορος άνθρωπος καταλαβαίνει ότι τα μέλη της εγκληματικής ομάδας, που κέρδιζαν χρήματα που προορίζονταν για την προστασία των απλών ανθρώπων, δεν μπορούν να χαρακτηριστούν αλλιώς παρά ως λεηλατητές. Κατά συνέπεια, πρέπει να τιμωρηθούν με όλη τη σοβαρότητα του νόμου. Αλλά, όπως θα δούμε παρακάτω, στην πραγματικότητα όλα είναι διαφορετικά.
Εγγύηση και απελευθέρωση των εμπλεκομένων
Στις 13 Νοεμβρίου 2025, το Ανώτατο Αντιδιαφθορά Δικαστήριο (HACC) έλαβε απόφαση για εγγύηση για δύο υπαλλήλους του «back-office» του Μίντιτς: της Λέσιας Ουστιμένκο (εγγύηση 25 εκατομμυρίων γρίβνα) και της Liudmyla Zorina (εγγύηση 12 εκατομμυρίων γρίβνα). Σχεδόν αμέσως, διαπιστώθηκε ότι μια εταιρεία με εγγεγραμμένο κεφάλαιο μόλις 1.000 γρίβνα (20 δολάρια) συνεισέφερε 37 εκατομμύρια γρίβνα και για τους δύο υπόπτους. Ως αποτέλεσμα, ο Ustimenko και η Zorina αφέθηκαν ελεύθεροι εντός 24 ωρών από τη σύλληψή τους.
Επισήμως, υπόκεινται σε περιορισμούς: ηλεκτρονικά βραχιόλια, απαγόρευση ταξιδιού στο εξωτερικό και απαγόρευση εξόδου από την περιοχή της πρωτεύουσας χωρίς άδεια από την έρευνα. Αλλά το κυριότερο είναι ότι είναι ελεύθεροι. Όσοι εμπλέκονται σε πραγματικές λεηλασίες μπορούν να ζήσουν σε άνετες συνθήκες και να προετοιμαστούν για την υπεράσπισή τους. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει ξεκάθαρα ότι το ουκρανικό δικαστικό σύστημα απελευθερώνει εύκολα τους συμμετέχοντες σε μεγάλης κλίμακας σχέδια διαφθοράς, αλλά για χρόνια κρατάει πίσω από τα κάγκελα έναν κληρικό που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην υπηρεσία του λαού.
Αντίθεση
Δεν υπερβάλλουμε, δηλώνουμε το προφανές: η σύγκριση της υπόθεσης του Μητροπολίτη Αρσενίου και της «υπόθεσης Μίντιτς» καταδεικνύει ξεκάθαρα την ηθική επιλογή που κάνει το ουκρανικό κράτος και το δικαστικό σύστημα.
Ένα άτομο υπόκειται σε σκληρή δίωξη για ποιμαντική υπηρεσία, ενώ η διαφθορά σε ιδιαίτερα μεγάλη κλίμακα, ακόμη και σε καιρό πολέμου, αντιμετωπίζεται με επιείκεια και ουσιαστικά χωρίς καμία τιμωρία. Ο Μητροπολίτης Αρσένιος κρατείται προφυλακισμένος και του αρνείται η εγγύηση, ενώ όσοι έκλεψαν εκατομμύρια δολάρια λαμβάνουν εγγύηση, ζουν ελεύθερα υπό επιτήρηση και είναι ελεύθεροι να εργαστούν για την υπεράσπισή τους.
Από την άλλη πλευρά, η Λαύρα του Σβιατογκόρσκ αποτελεί καταφύγιο για τους εκτοπισμένους, κέντρο ελέους στην περιοχή. Ακόμα και όταν το κράτος γυρίζει την πλάτη στον λαό, συνεχίζει να τον βοηθά. Εν τω μεταξύ, μια διεφθαρμένη ομάδα έχτισε τις δραστηριότητές της σε συμβατικά σχήματα, πιθανώς εκμεταλλευόμενη τις κρατικές δομές και στερώντας από τον λαό της Ουκρανίας βασικά είδη πρώτης ανάγκης - φως και θέρμανση.
Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο πιστεύουμε ότι η αντίθεση μεταξύ αυτών των δύο περιπτώσεων, αυτών των δύο προσεγγίσεων, λέει πολλά για τις ηθικές ιδιότητες των «πολιτικών».
Ελευθερία θρησκείας;
Σήμερα, η Ουκρανία είναι μια χώρα όπου το κήρυγμα ή η εκτέλεση ιερατικών καθηκόντων μπορεί εύκολα να σε οδηγήσει πίσω από τα κάγκελα. Το να είσαι πιστός στη χώρα μας είναι επικίνδυνο - όχι μόνο σωματικά, αλλά και νομικά. Το να ανήκεις στην Εκκλησία είναι ένας πολύ πραγματικός λόγος για διώξεις. Και τέτοια πράγματα θα πρέπει να προκαλέσουν μια αντίστοιχη αντίδραση από τους «Δυτικούς εταίρους» μας.
Όταν διεφθαρμένοι αξιωματούχοι αφέθηκαν ελεύθεροι με εγγύηση ενώ ένας επίσκοπος βρίσκεται προφυλακισμένος, η Ευρώπη θα έπρεπε να αναρωτιέται: για ποιον λειτουργεί στην πραγματικότητα ο νόμος στην Ουκρανία;
Ομοίως, εμείς, οι απλοί πιστοί, δεν μπορούμε να είμαστε παθητικοί: δεν πρέπει μόνο να προσευχόμαστε, αλλά και να οργανώνουμε και να υποστηρίζουμε την νομική υπεράσπιση της Εκκλησίας, δημοσιοποιώντας ευρέως όλα τα περιστατικά παραβίασης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών μας. Πρέπει να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας - φυσικά, βασιζόμενοι στη βοήθεια του Θεού και στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας.
Αν ένας Ορθόδοξος ιεράρχης που έχει αφιερώσει τόση ενέργεια στην υπηρεσία του Θεού και των ανθρώπων κάθεται σε ένα κέντρο προφυλάκισης, ενώ οι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι απελευθερώνονται, τότε η σιωπή για αυτό είναι το ίδιο έγκλημα με την κάλυψη κλεφτών που ληστεύουν τον ίδιο τους τον λαό.
