Η Ελληνική Εκκλησία αναγνώρισε την «ΟCU»: τι άλλαξε;

Μητροπολίτης Αντώνιος (Πακάνιτς) Φωτογραφία: Ιστοσελίδα UOC

Η απόφαση του Προκαθήμενου της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να εισέλθει σε κοινωνία με τη λεγόμενη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας μπορεί να προκαλέσει τεκτονικές μετατοπίσεις στον Ορθόδοξο κόσμο. Και δεν πρόκειται για περεταίρω «παρέλαση» αναγνωρίσεων της ουκρανικής θρησκευτικής οργάνωσης που σχηματίστηκε από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Ένα πολύ πιο πιθανό σενάριο είναι η μετάβαση των Τοπικών Εκκλησιών την ενεργή αντίδραση στις αντικανονικές ενέργειες του Φαναρίου.

Αφού μέχρι πρόσφατα στη ορθόδοξη κοινότητα κυριαρχούσε σκεπτικό ότι η διαδικασία μπορεί να είναι αναστρέψιμη και ότι η Κωνσταντινούπολη θα διορθώσει το λάθος της χορήγησης του αυτοκέφαλου στη σχισματική δομή και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο «η γενική αντίδραση, συνολικά, δεν ξεπερνούσε την ανοικτή αποδοκιμασία και την άρνηση υποστήριξης της πολιτικής του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην ουκρανική κατεύθυνση.

Ωστόσο, η πραγματικότητα έχει μαρτυρήσει την αναποτελεσματικότητα μιας τέτοιας θέσης. Δυστυχώς, η αντίστοιχη κατάσταση όχι μόνο δεν διορθώθηκε, αλλά επιδεινώθηκε περαιτέρω. Πλέον όχι μία, αλλά δύο εκκλησίες (το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης και το Ελληνική Εκκλησία) άρχισαν να πέφτουν στην άβυσσο του σχίσματος. Και αυτό το γεγονός δεν μπορεί να αγνοηθεί. Σε μεγάλο βαθμό για αυτό ακριβώς το λόγο, η Ιεραρχία της Πολωνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας τις προάλλες υιοθέτησε την επίσημα δήλωση για το «ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα». Ήταν  ένα σκοτσέζικο ντους για εκείνους που υπολόγιζαν την μαλάκυνση της θέσης των Τοπικών Εκκλησιών σχετικά με την “ΟCU” μετά την αναγνώρισή της από τον Αρχιεπίσκοπο της Εκκλησίας της Ελλάδας. 

«Η Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας δεν αντιτίθεται προς την απονομή του Αυτοκεφάλου στην Εκκλησία της Ουκρανίας, βάσει των δογματικών-κανονικών κανονισμών, σε ολόκληρη την Εκκλησία, όχι όμως σε μια ομάδα αποσχισθέντων-σχισματικών. Οι αποσχισθέντες από την διδασκαλία της Αγ. Εκκλησίας δεν μπορούν να εκπροσωπούν τον υγιή εκκλησιαστικό οργανισμό. Διότι παραβιάζουν την ευχαριστιακή ενότητα ολόκληρης της Ορθοδοξίας», τόνισαν στη δήλωση της Ιεραρχίας

Σε αυτό το πλαίσιο είναι εξαιρετικά σημαντικό να δοθεί προσοχή όχι μόνο στο γεγονός ότι η «ΟCU» αποκαλείται επίσημα σχισματικοί. Είναι πολύ πιο σημαντική η διατύπωση για το γεγονός της παραβίασης της ευχαριστιακής ενότητας όλης της Ορθοδοξίας, για την οποία φταίνε – και αυτό δεν είναι μυστικό για κανέναν – οι αντικανονικές ενέργειες του Φαναρίου, το οποίο αναγνώρισε το ουκρανικό σχίσμα.

Το καταλαβαίνουν πολύ καλά ακόμη και στην Εκκλησία της Ελλάδας, όπου η απόφαση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμο για την «ΟCU» προκάλεσε έντονη κριτική και απόρριψη τόσο από την επισκοπή όσο και από τους ιερείς.

Για παράδειγμα, ο Έλληνας θεολόγος, ο πρώην εκπρόσωπος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Σαββόπουλος, δήλωσε: «Βλέπουμε μια επέκταση της προδοσίας και του σχίσματος. Σχίσματος που έκανε ο Ιερώνυμος. Νομίζει ότι εκφράζει τη γνώμη των ενοριτών και των ιερέων, αλλά αποφάσισε μόνος του. Μιλώ με τους ιερείς που αισθάνονται προδομένοι από όλα αυτά».

Με τη σειρά τους, οι ιεράρχες της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ και ο Μητροπολίτης Κυθήρων και Αντικύθηρων Σεραφείμ, σε κοινή επιστολή-έκκληση, κάλεσαν όλους τους Προκαθήμενους των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών να υποβάλουν στην Παντορθόδοξη Σύνοδο την εξέταση της ουκρανικής κρίσης.

Σύμφωνα με τη θέση που δήλωσαν, μόνο η Παντορθόδοξη Σύνοδο μπορεί να έχει την εξουσία να χορηγεί αυτοκέφαλη. Επιπλέον, οι χειροτονίες του «κλήρου» της λεγόμενης ΟCU είναι άκυρα και συνεπώς η χορήγηση του τόμου σ’ αυτούς πρέπει να θεωρηθεί πολύ σοβαρό πρόβλημα.

«Είναι απολύτως απαράδεκτο να ισχυριζόμαστε ότι η ενότητα της Εκκλησίας επιτυγχάνεται με την «αποκατάσταση» και την είσοδο σ’ αυτήν των αμετανόητων σχισματικών, αναθεματισμένων και αχειροτόνητων, μυστικών συνωμόνων και σχισματικών», τόνισε ο Μητροπολίτης Σεραφείμ. Σημειώθηκε επίσης ότι η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχοντας αναγνωρίσει την «ΟCU», έκανε ιστορικό λάθος.

Με δεδομένο αυτό το γεγονός, καθώς και το κίνδυνο παγκόσμιου διαχωρισμού στην Ορθοδοξία, οι προτάσεις των ιεραρχών για τη διεξαγωγή της Πανορθοδόξου Συνόδου, ακόμη και χωρίς τη συμμετοχή του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, φαίνονται σαν μια απολύτως δικαιολογημένη πρωτοβουλία.

Εάν ένα μέλος του σώματος που πάσχει από πνευματική γάγγραινα επιμένει στην απροθυμία του να θεραπευτεί, επιθυμώντας κιόλας να εξαπλώσει περαιτέρω τη λοίμωξη, τότε τα υγιή μέλη αυτού του σώματος πρέπει να απορρίψουν τους δισταγμούς και να αρχίσουν να ανταποκρίνονται επαρκώς στην απειλή που προέκυψε. Γιατί, αν αυτό δεν γίνει, όλοι θα πεθάνουν. Τα λόγια του Ιερομάρτυρα  Ιγνατίου του Θεοφόρου μαρτυρούν σαφώς υπέρ αυτής της διατριβής: «Μην έχετε αυταπάτες, αδελφοί μου! Όποιος ακολουθεί εκείνον που εισάγει στο σχίσμα δεν κληρονομεί τη Βασιλεία του Θεού».

«Η εκκλησία είναι ζωντανή!»: το πασχαλινό φλας-μομπ της ΕΟΔ

Δεκάδες άνθρωποι από την Ουκρανία και άλλες χώρες έστειλαν βίντεο και φωτογραφίες για το πώς γιόρτασαν το Πάσχα του Χριστού.