სახელმწიფო დეპარტამენტმა უკრაინაში უმე-ის დისკრიმინაციის შესახებ მონაცემები გამოაქვეყნა

აშშ სახელმწიფო დეპარტამენტი. ფოტო: Лига.нет

აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა უკრაინაში რელიგიური თავისუფლების შესახებ ახალი ანგარიში გამოაქვეყნა.

კერძოდ, ჩამოთვლილია უკრაინის ხელისუფლების მხრიდან უკრაინის მართლმადიდებლურ ეკლესიაზე ზეწოლის კონკრეტული ფაქტები.

უმე-ის ეკლესიების ჩამორთმევის შესახებ მოხსენებაში ნათქვამია, რომ „უმე-მა კვლავ გაავრცელა ინფორმაცია ძალადობრივი მუქარისა და თავდასხმების შესახებ მის ზოგიერთ კრებაზე და შენობაზე, ადანაშაულებს მეუ-ს ეკლესიების მიტაცებაში, რომლებიც მიეკუთვნება უმე-ს. მეუ-მ განაცხადა, რომ კანონის ფარგლებში კუთვნილების გადაცემის ინიციატორი იყო მრევლი და არა მეუ.

სახელმწიფო დეპარტამენტმა თქვა, რომ უმე განაგრძობდა მოსკოვის საპატრიარქოსგან დამოუკიდებლობის მტკიცებას, თუმცა მეუ-ს, მთავრობისა და სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები განაგრძობდნენ მტკიცებას, რომ უმე რჩება რუსეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის დაქვემდებარებაში.

განყოფილებაში სახელწოდებით: „ადამიანთა უნარის, ჩაერთოს რელიგიურ აქტივობებში მარტო ან სხვებთან ერთად, ბოროტად გამოყენება“ სხვათა შორის, პრეზიდენტ ზელენსკის ხელმოწერის ფაქტები უმე-ის იერარქების წინააღმდეგ სანქციების შესახებ კანონზე, პრეფიქსი მს მედიაში ოფიციალურ აბრევიატურასთან ერთად, ეკლესიის წესდების საწინააღმდეგოდ, ექსპერტიზის შესახებ, რომელსაც უმე-მ უწოდა მიკერძოებული. ამ კვლევამ დაადგინა, რომ უმე რჩება დაკავშირებული და დაქვემდებარებული რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიასთან, მიუხედავად ეკლესიის წარმომადგენლების განცხადებებისა, რომ იგი გამოეყო რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიას.

ასევე, ამ ნაწილში განსაკუთრებული ადგილი უკავია იმ ფაქტს, რომ პირველი მოსმენით იქნა მიღებული კანონი 8371, რომელსაც უმე-მ უწოდა დისკრიმინაციული და კონსტიტუციის საწინააღმდეგოდ.

ანგარიშში აღნიშნულია, რომ „გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესმა კომისარმა ვოლკერ თურქმა გამოთქვა შეშფოთება, რომ კანონპროექტში შემოთავაზებული შეზღუდვები დაარღვევს რელიგიურ თავისუფლებას და ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო კანონს. ზოგიერთი რელიგიის ექსპერტი ამბობს, რომ მთავრობას უკვე აქვს საკმარისი საკანონმდებლო ჩარჩო არსებული კანონების ფარგლებში რელიგიასთან დაკავშირებული უსაფრთხოების საკითხების გადასაჭრელად და არ არის საჭირო დამატებითი კანონმდებლობის შემოღება“.

სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიში ასევე შეიცავს ინფორმაციას საქალაქო საბჭოების მიერ უმე-ის საქმიანობის უკანონო აკრძალვების შესახებ მათ რეგიონებში. დოკუმენტი ასეთ აკრძალვებს სიმბოლურს უწოდებს და ნათქვამია, რომ გაერომ აღნიშნა, რომ ამ შემთხვევაში საკრებულოებმა გადააჭარბეს თავიანთ უფლებამოსილებებს.

სახელმწიფო დეპარტამენტის დოკუმენტში ასევე ნახსენებია სასამართლო პროცესები უმე-ის წარმომადგენლების წინააღმდეგ, კერძოდ, ტულჩინისა და ბრატსლავის მიტროპოლიტ იონათანის (ელეცკიხ) საქმე და დარღვევები, რომლებიც დაფიქსირდა გაეროს გამოძიებაში და მიტროპოლიტ იოასაფის, ასევე უმე-ის კიროვოგრადის ეპარქიის ყოფილი ხელმძღვანელის და ეპარქიის მდივანის რომან კონდრატიუკის საქმეში.

მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ მეუ-სა და უბკე-ის ლოცვების მსვლელობა გართულებების გარეშე მიმდინარეობდა, ხოლო უმე-ის რელიგიური მსვლელობა კამენეც-პოდოლსკიდან პოჩაევის ლავრამდე, ტერნოპოლის ოლქში, დაბრკოლებულ იქნა უუს-ს და პოლიციის წარმომადგენლების მიერ.

სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიში აქვეყნებს ფაქტებს კიევ-პეჩერის ლავრიდან ბერების გამოსახლების შესახებ და აქვეყნებს ციტატებს ვოლოდიმერ ზელენსკის და მაშინდელი კულტურის მინისტრის ალექსანდრე ტკაჩენკოს გამოსვლებიდან ამ კამპანიის მხარდასაჭერად.

„29 მარტს პრეზიდენტმა ზელენსკიმ  ლავრადან უმე-ის გამოსახლების დაწყებას უწოდა „ჩვენი ერის სულიერი დამოუკიდებლობის გაძლიერებისკენს სვლა და ჩვენი საზოგადოების დაცვა მოსკოვის რელიგიის ძველი და ცინიკური მანიპულაციისგან. უკრაინა უდიდესი ტერიტორიაა რელიგიური თავისუფლებით ევროპის ჩვენს ნაწილში. ასეა 1991 წლიდან და ასე იქნება ყოველთვის“. გამოსახლებამ მიიპყრო მედიის მნიშვნელოვანი ყურადღება და გამოიწვია პერიოდული საზოგადოებრივი პროტესტი და დემონსტრაცია უმე-ის მხარდამჭერებისა და მოწინააღმდეგეების მხრიდან, მათ შორის ზოგიერთი ბერის მხრიდანაც“, - ნათქვამია დოკუმენტში.

სახელმწიფო დეპარტამენტმა ასევე აღნიშნა, რომ წლის განმავლობაში მთავრობამ უარყო ჩერნიგოვის, კამენეც-პოდილსკის და კრემენეცის უმე-ს სამრევლოების მოთხოვნა სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ისტორიული ეკლესიის შენობების გამოყენების დაშვების შესახებ.

ანგარიშში ასევე შედიოდა უკრაინის პრეზიდენტის განცხადებები და განკარგულებები, რომლებიც მიუთითებს დისკრიმინაციასთან ან უთანასწორო მოპყრობასთან დაკავშირებულ ბოროტად გამოყენებაზე. კერძოდ, ეს ნაწილი ეხება შობის თარიღის გადაწევას და შემდგომ განცხადებებს ამასთან დაკავშირებით.

როგორც მჟკ იტყობინება, 2024 წლის 12 მარტს უკრაინის უსაფრთხოების სამსახურის თანამშრომლებმა უკრაინელ ჟურნალისტებსა და უფლებადამცველეთან მასობრივი ჩხრეკა ჩაატარეს. ჩხრეკა შეეხო ონლაინ გამოცემების „მართლმადიდებელ ჟურნალისტთა კავშირის“ და „პირველი კაზაკის“ თანამშრომლებს, საზოგადოებრივ გაერთიანებას „ერისკაცები“ და ადამიანის უფლებათა ინიციატივას „სამართლებრივი დაცვის ცენტრი“. ოთხი ჟურნალისტი და უფლებადამცველი: დეკანოზი სერგი ჩერტილინი, ანდრეი ოვჩარენკო, ვალერი სტუპნიცკი, ვლადიმერ ბობეჩკო დააკავეს და წინასწარი დაკავების იზოლატორში მოათავსეს.