3894 კანონს უზენაესობის სფეროში არაერთი პრობლემა აქვს, ექსპერტი

დიმიტრი ვოვკი. ფოტო: Фейсбук Dmytro Vovk

იურიდიულ მეცნიერებათა კანდიდატმა და კანონის უზენაესობისა და რელიგიის კვლევის ცენტრის დირექტორმა დიმიტრი ვოვკმა ისაუბრა ახალ კანონზე, რომელიც მიზნად ისახავს უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესიის საქმიანობის აკრძალვას ან შეზღუდვას, როგორც დოკუმენტს, რომელიც ეწინააღმდეგება სტანდარტულ რელიგიურ თავისუფლებას, იუწყება Ukrinform.

მისი აზრით, კანონი მიღებულ იქნა უკრაინელების კონსენსუსის ფონზე უმე-ის აკრძალვის აუცილებლობის შესახებ, როგორც ეროვნული უსაფრთხოების დაცვის ნაწილი და „სულიერი დამოუკიდებლობის“ კონცეფცია. თუმცა, ვოვკი აღნიშნავს, რომ კანონი გამიზნულია შიდა უკრაინელი აუდიტორიისთვის და არის უფრო ფართო კამპანიის ნაწილი რუსეთთან კავშირების აღმოსაფხვრელად.

კანონის მთავარი პრობლემა, როგორც ვოვკი აღნიშნავს, არის ის, რომ ის არ შეესაბამება ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სტანდარტებს, რომლებიც კრძალავს რელიგიური ორგანიზაციების ლიკვიდაციას მხოლოდ მათი კანონიკური კავშირების საფუძველზე. აკრძალვა შესაძლებელია მხოლოდ ორგანიზაციის დადასტურებული უკანონო ქცევის შემთხვევაში. სახელმწიფომ უნდა აჩვენოს სისტემური დარღვევების მტკიცებულებები და არა ზოგიერთი წევრის მხრიდან დანაშაულის ცალკეული შემთხვევები.

ექსპერტმა აღნიშნა, რომ დღემდე უკრაინის სასამართლოებმა უმე-ის მღვდლების წინააღმდეგ 50-მდე განაჩენი გამოიტანეს, რომელთა უმეტესობა ეხება სიძულვილის ენის გავრცელებას ან რუსული აგრესიის გამართლებას, მაგრამ ეს შემთხვევები არ არის საკმარისი სრული აკრძალვის გასამართლებლად. ექსპერტი ხაზს უსვამს, რომ უმე-ის ლიკვიდაცია, რომელიც თითქმის 8000 თემს და 10000 მღვდელს ითვლის, არაპროპორციული ღონისძიება იქნება. სახელმწიფომ უნდა დასაჯოს ცალკეული დამნაშავეები, მაგრამ არა მთელი ორგანიზაცია.

გარდა ამისა, კანონი შეიცავს პრობლემურ დებულებებს კანონის უზენაესობასთან დაკავშირებით, მაგალითად, რელიგიური თემების სასამართლო ლიკვიდაციის გამარტივებული პროცედურა.

„უმე-ის ლიკვიდაციის შემთხვევაში, უკრაინის რელიგიური ლანდშაფტი მნიშვნელოვნად შეიცვლება. ერთიანი მართლმადიდებლური ეკლესიის ჩამოყალიბებამ, თუ ეს მოხდება, შეიძლება გაზარდოს ზეწოლა რელიგიურ უმცირესობებზე, რომლებიც სხვადასხვა ხარისხით არიან მართლმადიდებლური უმრავლესობის ყველა ქვეყანაში და რომელიც უკრაინამ თავიდან აიცილა განხეთქილებისა და მართლმადიდებლურ ეკლესიაში კონკურენციის წყალობით.’’- აღნიშნა მან.

კანონის უზენაესობისა და რელიგიის კვლევის ცენტრის დირექტორმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ახლა ასევე აშკარაა, რომ კანონი ერთგვარი სიგნალია ადგილობრივი ხელისუფლებისა და საზოგადოებრივი აქტივისტებისთვის, რომ უმე-ის თემები რეალურად უკვე აკრძალულია და ზრდის კონფლიქტებს რელიგიურ გარემოში. იგი მიიჩნევს, რომ ეს კონფლიქტები ასევე შეიძლება იყოს მნიშვნელოვანი გამოწვევა სახელმწიფოსთვის.

როგორც მჟკ იტყობინება, პოლიტოლოგი კონსტანტინე ბონდარენკო დარწმუნებულია, რომ უმე-ის მორწმუნეები გადარჩებიან დევნას, როგორც ეს ისტორიას ახსოვს.