ელენსკი, როგორც ხელისუფლების ანტიკრიზისი, გაეროს წინააღმდეგ: რა თქვა უმე-ს მთავარმა მდევნელმა

ზელენსკი და ელენსკი „რთავენ ანტიკრიზისს“ გაეროს წინააღმდეგ. ფოტო: СПЖ

2025 წ. 13 იანვარს უკრინფორმის პლატფორმაზე ჩატარდა პრეს-კონფერენცია «Свобода совісті в Україні: її вороги та захисники». მის ორგანიზატორად ითვლება ეთნოპოლიტიკისა და სინდისის თავისუფლების სახელმწიფო სამსახური. ხოლო გამოდიოდა ამ სამსახურის უფროსი ვიქტორ ელენსკი და მეუ-ს ყირიმის „მიტროპოლიტი“ პავლე (კლიმენტი) კუშჩი. ისინი ლამაზად ყვებოდნენ იმის შესახებ, თუ როგორ იცავენ  უკრაინაში უფლებას სინდისის თავისუფლებაზე, როგორი დემოკრატიული კანონები გვაქვს (უმე-ს აკრძალვის კანონის ჩათვლით) და როგორ რბილად და ტოლერანტულად ექცევა რელიგიურ ორგანიზაციებს ეთნოპოლიტიკის სამსახური. მაგრამ ნურავის ნუ გაუჩნდება იმის ილუზია, რომ ეს მართლაც ასეა. მოდით, ყურადღება მივაქციოთ ძირითად მომენტებს.

და მაყურებლები სად არიან?
სინამდვილეში პრეს-კონფერენციაზე შეეხენ უკრაინისთვის და მისი ხალხისთვის ძალზე მნიშვნელოვან საკითხებს: ქვეყანაში ყველაზე მრავალრიცხოვანი კონფესიის აკრძალვას, რელიგიური სფეროს რეგულირებას, ფრონტის ორივე მხარეს მორწმუნეთა უფლებების დარღვევას და ასე შემდეგ. კონფერენცია წინასწარ იყო დაანონსებული, მაგრამ მასში მომაწილეობის მისაღებად მხოლოდ ერთეულები მივიდნენ.

რატომ, არავის არ აინტერესებდა? ალბათ მიზეზი ის არის, რომ ყველას უკვე მრავალჯერ სმენია  უკრაინის ხელისუფლების წარმომადგენელთა ერთნაირი განცხადებები იმის შესახებ, რომ ჩვენთან ყველაფერი რიგზეა ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებით, განსაკუთრებით კი რწმენის თავისუფლების მხრივ. არავის არ აინტერესებს ნარატივის  მოსმენა რელიგიური ნიშნით რაიმე შევიწროვების ან დისკრიმინაციის არარსებობაზე, როდესაც ყოველდღიურად ჩნდება სიახლეები ამ შევიწროვებისა  და დისკრიმინაციის შესახებ.

როდესაც რუსული პასპორტი უკრაინის პატრიოტის ნიშანია
2023 წ. ვ. ზელენსკიმ უმე-ს რამდენიმე მღვდელმთავარს უკრაინის მოქალაქეობა ჩამოართვა. მიზეზი უმეტეს შემთხვევაში იყო ის, რომ მათ თითქოს ჰქონდათ რუსული პასპორტები, თუნდაც ეს წარსულში ყოფილიყო. და აი, ვ. ელენსკის გვერდით ზის ადამიანი რუსული პასპორტით და ეს ფაქტი არავის არ აწუხებს. ჯერ კიდევ 2020 წ. ინტერნეტში გამოქვეყნებული იყო მისი რუსული პასპორტი. ამ ფაქტის განმარტებისას, კუშჩმა მაშინ თქვა, რომ სხვანაირად ის უბრალოდ თავის ქონებას დაკარგავდა.საერთოდ რატომ მიიწვიეს კუშჩი?
„მიტროპოლიტ“ პავლეს (კლიმენტ) კუშჩის გამოსვლის შემდეგ ნათელი გახდა, თუ რატომ მიიწვიეს ის პრეს-კონფერენციაზე. მას მხოლოდ ეს საკვანძო ფრაზა უნდა გაეხმოვანებია: „კიდევ ერთხელ ყურადღებას ვამახვილებთ იმაზე, რომ გაერომ უკრაინაში არ გამოიჩინა სათანადო ყურადღება ოკუპირებულ ყირიმში რელიგიური ორგანიზაციების მდგომარეობის მიმართ, პირველ რიგში უკრაინაში მართლმადიდებელი ეკლესიის მიმართ“.

ლაპარაკია გაეროს ადამიანის უფლებათა მართვის უმაღლესი კომისრის მოხენსბაზე, რომელიც გამოქვეყნებულია 2024 წ. 31 დეკემბერს და სადაც აღნიშნულია, რომ უკრაინაში ირღვევა რწმენის თავისუფლების უფლება. მოხსენებაში აგრეთვე ლაპარაკია რუსეთის მხრიდან დარღვევების შესახებ მის კონტროლქვეშ მყოფ ტერიტორიებზე, მაგრამ კუშჩს, ისევე როგორც უკრაინის საგარეო საქმეთა სამინისტროს, ეს არ აწუხებთ. მათ გადაწყვიტეს გაეროს კრიტიკა პრინციპით: უნდა უყუროთ არა უკრაინას, არამედ მხოლოდ რუსეთს. სწორედ ის არღვევს ადამიანის უფლებებს, ხოლო „უკრაინა არ იშურებს ძალისხმევას რელიგიური თავისუფლების დაცვისა და განმტკიცებისთვის და თანმიმდევრულად იცავს საერთაშორისო სამართლის ნორმებს“.

და ვინც გაბედავს უკრაინაზე არასასიამოვნო სიმართლის თქმას, ის უფს-ის აგენტია. მაგალითად, ცოტა ხნის წინ უმე-ს ერთ-ერთმა მდევნელმა, სახალხო დეპუტატმა ნ. პოტურაევმა ასეთი სიტყვები წარმოთქვა: „გაერო, სამწუხაროდ, სავსეა რფ-ის გავლენიანი აგენტებით, ამიტომ ჩვენი  დიპლომატებისგან სასწაულებს არ უნდა მოველოდოთ“.

პასუხი გაეროსგან
თუმცა ვ. ელენსკისა და პ. კუშჩიკისთვის  სამწუხაროდ, პრეს-კონფერეციაზე მოვიდა  გაეროს წარმომადგენელი უკრაინაში, რომელმაც დიპლომატიურად განმარტა, რომ გაერო არავის მხარეს არ იჭერს, ის რეალობას აფასებს საერთაშორისო სამართლის თვალსაზრისით: „ადამიანის უფლებათა გაეროს მმართველობის როლი კი ჩვენს მოხსენებაში მდგომარეობს იმაში, რომ განვიხილოთ ეს საკითხები მხოლოდ ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის პრიზმაში. ეს კი ნიშნავს, რომ ჩვენ მხოლოდ იურიდიული, ხისტი ენით ვლაპარაკობთ“.

ასე უარყო მან ის ბრალდებები, რომ გაერო თვალს ხუჭავს რფ-ის მხრიდან უფლებების დარღვევაზე: „ჩვენი მუშაობა მდგომარეობს იმაში, რომ ჩავატაროთ სიტუაციის მონიტორინგი ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებით უკრაინის მთელ ტერიტორიაზე, რა თქმა უნდა ოკუპირებული ტერიტორიების ჩათვლითაც [...] ჩვენს ბოლო პუბლიკაციებში ვწერდით ადამიანის უფლებათა სერიუზულ  დარღვევებზე, რაც რუსეთის ფედერაციის საოკუპაციო ხელისუფლებამ ჩაიდინა. საოკუპაციო ხელისუფლება იქ ბევრ უფლებას არღვევს, რომლებიც რწმენისა და აღმსარებლობის თავისუფლებას ეხება“.

მაგრამ მთავარი გაეროს წარმომადგენლის სიტყვაში, ჩვენი აზრით, იყო მტკიცება იმისა, რომ „საერთაშორისო სტანდარტებს ადგენს რწმენისა და აღმსარებლობის შეზღუდვების დასადგენად მოთხოვნათა მაღალი დონე“ და „ნაციონალური უსაფრთხოება არ წარმოადგენს დასაშვებ  საფუძველს რწმენისა და აღმსარებლობის თავისუფლების შეზღუდვისთვის, საერთაშორისო და ევროპული სამართლის თანახმად. ეს კი ნიშნავს, რომ რწმენისა და აღმსარებლობის უფლებას ენიჭება უმაღლესი პრიორიტეტი და არა სხვა უფლებები“. ამ განცხადების პასუხად გაიმართა მორიგი კამპანიები იმის შესახებ, რომ უკრაინაში საერთოდ არ არსებობს რწმენისა და აღმსარებლობის თავისუფლების  არანაირი შეზღუდვა.

ჩვეულებრივი მანიპულაციები
უმე-ს მდევნელები, რომლებიც იცავენ თავის კანონს მისი აკრძალვის შესახებ, ხელმძღვანელობენ ერთი მარტივი მანიპულაციური სქემით: ჩვენ ვკრძალავთ არა უმე-ს, არამედ რმე-ს. და თუ უმე  ჩვენ ვერ გვიმტკიცებს, რომ ის არ არის რმე-ის ნაწილი, მაშინ ის თავად არის დამნაშავე ამ აკრძალვაში.

ვ. ელენსკის ციტატა: „ის (აკრძალვის კანონი - რედ.) არ კრძალავს უკრაინის მართლმადიდებელ ეკლესიას, ის კრძალავს რმე-ის საქმიანობას {...} ლაპარაკი არ არის იმაზე, რომ იქ იკრძალება უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესია ან ნებისმიერი სხვა რელიგიური ორგანიზაცია უკრაინის ტერიტორიაზე“.

პრობლემა კი იმის დამტკიცებაშია, რომ უმე არ ეკუთვნის რმე-ს, რაც მას არ ძალუძს იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ აკრძალვის კანონის ტექსტი ამოწერილია ისე, რომ ეს უბრალოდ შეუძლებელია. მაგალითად, კანონი ამბობს, რომ თუ რმე-ის წესდება ამტკიცებს: უმე რმე-ის ნაწილია, ეს ასეა. იმ ფაქტს, რომ რფ-ის კონსტიტუცია ამტკიცებს, რომ უკრაინისა და ყირიმის ოთხი ოლქი რფ-ის ნაწილია, რატომღაც არ მიყავს ვ. ელენსკი და ეკლესიის სხვა მდევნელები იმ დასკვნამდე, რომ ეს მართლაც ასეა. მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი მოსაჭიდია, კანონში კი კიდევ ბევრია.

დროა განვაგდოთ ეს იაფფასიანი მანიპულაციები და გულწრფელად ვაღიაროთ: უკრაინის კანონს „საკონსტიტუციო წყობის დაცვის შესახებ რელიგიური ორგანიზაციების საქმიანობის სფეროში“ საკონსტიტუციო წყობასთან არანაირი შეხება არ აქვს. ის მიიღეს ერთადერთი მიზნით - აიკრძალოს უმე და აიძულონ სამრევლოები და მონასტრები მთელი თავიანთი ქონებით გადავიდნენ სახელმწიფოს მიერ შექმნილ მეუ-ში. უკრაინის  ახლანდელი ხელისუფლება მთელი ძალით ცდილობს გადაარჩინოს მეუ-ს პროექტი და კანონი უმე-ს აკრძალვის შესახებ - ეს მხოლოდ ინსტრუმენტია მიზნის მისაღწევად. გადადი მეუ-ში და შენ უფს-ის აგენტიდან, კრემლის საყვირიდან, კოლაბორანტისგან და მოღალატისგან სასწრაფოდ  ნამდვილ პატრიოტად გადაიქცევი!

აი, კიდევ ერთი მაგალითი მანიპულაციისა. პ. კუშჩი: „იმაზე ლაპარაკი, რომ ახალი კანონი ზღუდავს რწმენისა და აღმსარებლობის თავისუფლებას, ნიშნავს ტყუილს და ხანგრძლივი დროით დანაშაულებების დამალვას, რომლებიც ჩადენილი აქვს უკრაინის მართლმადიდებელ ეკლესიას, როგორც გასამხედროებულ სტრუქტურას ოკუპირებულ ტერიტორიებზე. ლუგანსკის მიტროპოლიტი არის აგრეთვე წმინდა სინოდის დროებითი წევრი 2024-2025 წლის შემოდგომის სესიის პერიოდში“.  შესაძლოა, რომ დროებით ოკუპირებული ლუგანსკის ეპარქიის მეთაური მართლაც იყოს რმე-ის სინოდის წევრი. შესაძლოა, რომ სამღვდელოების გარკვეული რაოდენობა თანახმაა დაემორჩილოს რუსეთის ხელისუფლებას, ზოგიერთი კი, შესაძლოა, მიესალმება ამას. მაგრამ ამის საფუძველზე მთელ  უმე-ს უწოდო „რუსეთის გასამხედროებული სტრუქტურა“ არის სწორედ ის, რაზეც ლაპარაკობს გაერო,  სხვა სამართალდამცავი ორგანიზაციები და უბრალოდ საღად მოაზროვნე ხალხი: არ შეიძლება მთელი მრავალმილიონიანი ორგანიზაციის დასჯა მისი ცალკეული წევრების დანაშაულებების გამო.

როდესაც 2014 წ. რუსეთმა მოახდინა ყირიმის ოკუპირება, უუს-ს პრაქტიკულად მთელი შემადგენლობა მტრის მხარეს გადავიდა. ვინმემ უწოდა უუს-ს „რუსეთის გასამხედოებული სტრუქტურა“? ვინმემ მოითხოვა მისი აკრძალვა?

გულახდილი ტყუილი
ვ. ელენსკისა და პ. კუშჩის სიტყვებში რამდენჯერმე გაისმა მინიშნებები იმის შესახებ, რომ უმე-ს მღვდელმთავრებს არ სურთ რმე-ის ხელმძღვანელი ორგანოების დატოვება და ისინი არ წერენ შესაბამის განცხადებებს, თუნდაც სახეთნოპოლიტიკის სამსახურში. ელენსკიმ განაცხადა, რომ თუ უმე-ს მღვდელმთავრები მას ასეთ გაცხადებებს დაუწერენ, მათ მიმართ არანაირი პრეტენზია არ იქნება.

პ. კუშჩმა პირდაპირი ტექსტით დაადანაშაულა უმე-ს წინამძღოლი მიტროპოლიტი ონოფრე იმაში, რომ ის  თითქოს რმე-ის წმინდა სინოდის წევრია. ელენსკიმ კი დააზუსტა, რომ არა მარტო წევრი, არამედ ის მეორეა პატრიარქის შემდეგ: „აი, მაგალითად, მეუფე კლიმენტმა თქვა, რომ უმე-ს წინამძღოლი მიტროპოლიტი ონოფრე არის რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდა სინოდის წევრი. მართლაც, ტრადიციის თანახმად, კიევის მიტროპოლიტი არის რმე-ის სინოდის არა მარტო წევრი, არამედ მეორე წევრი. ის არის მოსკოვის პატრიარქის შემდეგ და პეტერბურგის მიტროპოლიტის წინ“.

გარდა ამისა, ელენსკიმ მშვენივრად იცის, რომ ჯერ კიდევ 2022 წ. 28 სექტემბერს უნეტარესმა მიტროპოლიტმა ონოფრემ სახეთნოპოლიტიკის სამსახურში გააგზავნა წერილი, სადაც ნათლად განაცხადა, რომ ის უკვე აღარ არის რმე-ის სინოდის წევრი. მეტიც, ეს წერილი გამოქვეყნებულია სახეთნოპოლიტიკის საიტზე.

იქ არის ასეთი სიტყვები: „ახლა (თეოფანიაში უმე-ს კრების შემდეგ 27.05.2022 წ. - რედ.) რმე-ის კრებების დადგენილებები არ წარმოადგენს საფუძველს უმე-ს ეპისკოპოსთა კრების მოღვაწეობისთვის. კიევის მიტროპოლიტმა შეწყვიტა რმე-ის წმინდა სინოდის წევრობა. უმე-ს წინამძღოლის არჩევა ხდება უმე-ს ეპისკოპატის მიერ სამუდამოდ შემდგომი კურთხევის გარეშე. წესდებიდან (უმე-ს - რედ.) ამოღებულია აგრეთვე უმე-ს  ტაძრებსა და მონასტრებში  ღვთისმსახურებისას მოსკოვისა და სრულიად რუსეთის პატრიარქის სახელის მოხსენიების პუნქტი“.

კიდევ რა არ მოსწონს ვ. ელენსკის და მის ფსევდო-ექსპერტებს?

რატომ ცრუობს ღიად ეთნოპოლოიტიკის და სინდისის თავისუფლების სამსახურის უფროსი, რომ მიტროპოლიტი ონოფრე ისევ მოსკოვის სინოდის წევრია?

რატომ არ საუბრობს ვ.ელენსკი ამ წერილის არსებობაზე? უმე-ის ეპისკოპოსებს მოეთხოვებათ მსგავსი განცხადებების დაწერა. ასე წერდა მიტროპოლიტი ონოფრე და ამან როგორმე შეცვალა უკრაინის ხელისუფლების დამოკიდებულება მის მიმართ?

დროა გულწრფელად ვაღიაროთ: მთავრობას სურს გაანადგუროს უმე და აქ არანაირი განცხადება და კომპრომისი არ დაეხმარება. ერთადერთი, რისი გაკეთებაც შეიძლება, არის მტკიცე დგომა რწმენაში და ღვთისადმი მინდობა.

გჯეროდეთ საკუთარი თავის

ვ.ელენსკი: „ასე რომ, ეს კანონი არ ამძიმებს მორწმუნეთა სინდისს, რადგან მოსკოვის საპატრიარქოსადმი დაქვემდებარება არ არის მართლმადიდებლური დოქტრინის ნაწილი. კიდევ ერთხელ, უკრაინის სახელმწიფო არ მოსთხოვს მოსკოვის საპატრიარქოსთან დაკავშირებულ უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესიისგან არც მართლმადიდებლური სწავლების ღალატს, არც ლიტურგიკული პრაქტიკის შეცვლას, არც ძველი კალენდრის ახლით შეცვლას, არც გახდეს სხვა ეკლესიის ნაწილი“.

მართლაც, ელენსკის გეგმის მიხედვით, უმე უბრალოდ უნდა განადგურდეს და მორწმუნეებს ისევ უნდა სჯეროდეთ იმის, რისიც სწამდათ, იცხოვრონ თავიანთი კალენდრის მიხედვით, ილოცონ როგორც უნდათ და ა.შ. მაგრამ ქრისტეს ეკლესია არ არის ბრტყელი დედამიწის მიმდევრების სექტა. ქრისტიანობა უკრაინაში ათასი წელია არსებობს. ეს არის სულიერი კულტურის უზარმაზარი ფენა, ეს არის უძველესი მონასტრები და ტაძრები, საგანმანათლებლო დაწესებულებების სისტემა, საქველმოქმედო ორგანიზაციები, საავადმყოფოები, ბიბლიოთეკები, ეს არის მოწყალების დები, ღარიბთა თავშესაფრები და ა.შ. და ამიტომ ვ.ელენსკი არსებითად ამბობს, რომ ჩვენ ამ ყველაფერს ავკრძალავთ, წავართმევთ, გავანადგურებთ და თქვენ გააგრძელებთ ემსახუროთ თქვენს რწმენას. ამაში არავინ გზღუდავთ.

მაგრამ „ღმერთი სულში“ - ეს არ ეხება მართლმადიდებლობას. ჩვენი რწმენა აქტიურია. ,,ასევე რწმენაც, საქმის გარეშე, თავისთავად მკვდარია.’’ (იაკობი 2:17). საქმეები კი არის ყველაფერი, რაც დაგროვდა მთელი ათასწლეულის მანძილზე და რისი წართმევაც ახლა ხელისუფლებას სურს.

ცინიზმის მწვერვალია ხალხის საკუთარი ფულით აშენებული ტაძრიდან განდევნა, საზოგადოების საქმიანობის აკრძალვა და თქვა: წადი, ირწმუნე, ილოცე, სრული უფლება გაქვსო. დიახ, ახლა ბევრი თემი იძულებულია შეიკრიბოს წირვა-ლოცვაზე სახლებში, მაგრამ სინამდვილეში, ხშირ შემთხვევაში, მათ უკვე ეკრძალებათ ამის გაკეთება. მათზე ძალადობენ, ხანძარს უკიდებენ სალოცავებს და მკვლელობაზეც კი მიდიან. რასაკვირველია, ამას არ აკეთებენ ვ.ელენსკი ან სხვა ხელისუფლების წარმომადგენლები. ამას აკეთებენ სხვადასხვა ეროვნული რადიკალები და აქტივისტები, რომლებსაც უკრაინის ხელისუფლება, მედია და სოციალური ქსელები ცრუ პროპაგანდით ქრისტიანების წინააღმდეგ მიმართავენ.

გაწელვა უმე-ის სასულიერო პირებისთვის: ან მეუ-ში ან ჯარში

კითხვაზე, გავრცელდება თუ არა მობილიზაციისგან მღვდლების დაჯავშნის წესი უმე-ის სასულიერო პირებზე, ელენსკიმ არსებითად უპასუხა, რომ არა, ასე არ იქნება. ბოლოს და ბოლოს, ბრძანებას, თუ ვინ ჩაითვლება სასულიერო პირად, მიიღებს სახელმწიფო სტატისტიკური სამსახური, რომლის ხელმძღვანელიც ის არის და ამ ბრძანებით, ელენსკი დაადგენს, რომ ვინც მსახურობენ რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიასთან „დაკავშირებულ“ ორგანიზაციებში ასეთად არ ჩაითვლებიან.
„ცხადია, ასეთი კრიტერიუმი იქნება უკრაინაში აკრძალულ რელიგიურ ორგანიზაციასთან კავშირის არარსებობა. და ცხადია, ასეთი კრიტერიუმი იქნება სახელის მართებულობა. კრიტერიუმი იქნება, რომ წესდება სახელწოდებით არ დაკარგოს ძალა“, - განაცხადა ვ. ელენსკიმ.
რაც შეეხება კუთვნილებას, ვ.ელენსკიმ უკვე გადაწყვიტა ყველაფერი. მისი აზრით, უმე კვლავ რმე-ის ნაწილია. სახელწოდების კრიტერიუმი, რომელიც სახელმწიფო სტატისტიკური სამსახურის ხელმძღვანელმაც ახსენა, არის მითითება კანონზე, რომელიც ავალდებულებს უმე-ს უკრაინაში ეწოდოს რმე. სხვათა შორის, იმავე საფუძველზე - რუსეთის მართლმადიდებლური ეკლესია თავის წესდებაში უმე-ს მის ნაწილად მიიჩნევს. ასე რომ არანაირი შანსი არ არის. და ეს არის კიდევ ერთი ძალიან ძლიერი მათრახი, რომლითაც სახელმწიფო ეთნოპოლიტიკის სამსახური და ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლები იმედოვნებენ, რომ რაც შეიძლება მეტი სასულიერო პირი გადაიყვანონ მეუ-ში: თუ გადახვალთ მეუ-ში, მიიღებთ ბრონს, თუ დარჩებით უმე-ში , მიდიხარ ფრონტზე.
ამ ყველაფერს განსაკუთრებულ ცინიზმს მატებს ის ფაქტი, რომ უმე-ის მღვდლები არ შეიძლება იყვნენ კაპელანები. გამოდის, რომ მათი ყოფნა უკრაინის შეიარაღებულ ძალებში, როგორც კაპელანები „საფრთხეს უქმნის ეროვნულ უსაფრთხოებას“, მაგრამ თუ ისინი არიან უკრაინის იმავე შეიარაღებულ ძალებში, როგორც ჯარისკაცები (სამღვდელო ფიცის დარღვევით), ეს ნორმაა და თუ დავუჯერებთ პროპაგანდისტულ ნარატივებს, რომ უმე-ის ყველა სასულიერო პირი არის "ფეესბეს აგენტი ანაფორაში", მაშინ წარმოიდგინეთ რამდენი "აგენტის" შეყვანას შეძლებს ვ.ელენსკი უკრაინის შეიარაღებულ ძალებში?!
აკრძალვის შესახებ კანონის ძალაში შესვლის პროცედურა

კითხვაზე, უკვე დაიწყო თუ არა სახელმწიფო სტატისტიკურმა სამსახურმა რელიგიური თემებისთვის ბრძანებების გაცემა, რომელიც კრძალავს უმე-ს, ვ. ელენსკიმ უპასუხა, რომ ჯერ არ დაწყებულა. და განმარტა, რა სამართლებრივი აქტები უნდა მიიღოს მინისტრთა კაბინეტმა ამ მიზნით.

ვ.ელენსკი: „პირველი არის ბრძანებების გაცემის პროცედურა, მეორე არის აკრძალულ რელიგიურ ორგანიზაციასთან ურთიერთობის ნებართვის გაცემის პროცედურა, მესამე არის ის, რაც ეხება რუსული სამყაროს იდეოლოგიას“.

მართლაც, უმე-ის აკრძალვის კანონის ერთ-ერთი ყველაზე საკამათო დებულება არის ის, რომ ეს აკრძალვა შეიძლება მოჰყვეს "რუსული სამყაროს" იდეოლოგიის გავრცელებას. და ამ იდეოლოგიად შეიძლება ჩავთვალოთ ყველაფერი: "რუსული" წარმოშობის ღვთისმშობლის ხატები, რუსი წმინდანები ეკლესიების სახელებში და მრავალი სხვა. ვ. ელენსკი ცდილობდა ეჭვების გაფანტვას და თქვა, რომ მსგავსი არაფერი მოხდებოდა.

ვ.ელენსკი: „რადგან, როგორც გახსოვთ, იყო ბევრი ვარაუდი, რომ კანონი შეიცავს დებულებას, რომლის მიხედვითაც ეთნოპოლიტიკის სამსახურის კომისიას შეუძლია სარჩელი შეიტანოს რელიგიური ორგანიზაციის საქმიანობის შეწყვეტის შესახებ, თუ ამ რელიგიურმა ორგანიზაციამ არაერთგზის გაავრცელა რუსული სამყაროს იდეოლოგია. [...] კარგი, მაგალითად, ზოგიერთმა თქვა, რომ თუ ალექსანდრე ნეველის პატივსაცემად ეწოდა სამლოცველო, ან რომელიმე ტაძარი, ეს რუსული სამყაროს პროპაგანდაა, რადგან ალექსანდრე ნეველი შეიძლება ჩაითვალოს მის სიმბოლოდ?’’

ესთს-ის უფროსის გამოსვლის ტონიდან გამოიკვეთა, რომ არავინ არავის არ აკრძალავს. პასუხისმგებლობა დაეკისრება მხოლოდ იმ შემთხვევებში, როდესაც „რუსული სამყაროს იდეოლოგიის პროპაგანდა გამოიწვევს უკრაინის სახელმწიფოებრიობის, უკრაინული კულტურის, უკრაინული იდენტობის განადგურების, უკრაინის ტერიტორიული სტრუქტურის ცვლილებისკენ მიმართულ იდეებს და ა.შ.’’

აქ ვ. ელენსკი არაკეთილსინდისიერია. უპირველეს ყოვლისა, შეგვიძლია გავიხსენოთ, რომ ხელისუფლებისგან ეკლესიის დევნა დაიწყო სრულიად უწყინარი გალობის გამო „ღვთისმშობელო, სინათლის, სიყვარულისა და სიკეთის დედაო“, რომელშიც შედიოდა სიტყვები „დედა რუსეთი იღვიძებს“. ის არ შეიცავს „უკრაინის სახელმწიფოებრიობის, უკრაინული კულტურის, უკრაინული იდენტობის განადგურების იდეას“. მაგრამ 2022 წლის ბოლოს კიევ-პეჩერის ლავრაში ამ კანტის გალობის სკანდალის შემდეგ უუს-მ ჩაატარა ჩხრეკისა და დაკითხვის ფართომასშტაბიანი კამპანია უმე-ის მონასტრებსა და ეპარქიის ადმინისტრაციებში, ამის გამო მთელი. შეიკრიბა ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საბჭო და ზელენსკიმ გამოსცა ბრძანებულება, რომლითაც დაიწყო რეპრესიული კამპანია უმე-ის წინააღმდეგ. ასე რომ, თქვენ შეგიძლიათ აკრძალოთ თუნდაც ჭკუისთვის.

უფრო მეტიც, კანონი, რომელიც კრძალავს უმე-ს, ვარაუდობს, რომ ნებისმიერს შეუძლია გაავრცელოს „რუსული სამყარო“ იერარქიისა და სასულიერო პირების ცოდნის გარეშეც. ასე რომ, ძნელი არ იქნება რომელიმე ტაძარში ან მონასტერში „დარგული კაზაკის“ გაგზავნა, რომელიც კამერაზე იტყვის ყველაფერს, რაც სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მარეგულირებელ დოკუმენტშია გათვალისწინებული.

მოვხვდებით თუ არა უმე-ის ტაძარში?

ეს არის კიდევ ერთი ცინიკური და მანიპულაციური ნარატივი, რომ, სავარაუდოდ, არავინ კრძალავს უმე-ს და თქვენ შეგიძლიათ მოხვდეთ ნებისმიერ მათგანში. ვ.ელენსკიმ მოიხსენია ამერიკელი ჟურნალისტი ტაკერ კარლსონი, რომელმაც ერთხელ განაცხადა, რომ ვ.ზელენსკი ეკლესიას დევნიდა. სახელმწიფო სტატისტიკური სამსახურის უფროსის თქმით, ამას რეალობასთან არანაირი კავშირი არ აქვს. მისი სიტყვების დასადასტურებლად ვ.ელენსკიმ თქვა, რომ „თუ ახლავე დავტოვებთ ამ ოთახს, ადვილად აღმოვჩნდებით უკრაინის მართლმადიდებლურ ეკლესიაში, რომელიც მოსკოვის საპატრიარქოს იურისდიქციაშია“.

ლამაზი სიტყვებია, მაგრამ აშკარად მცდარი. როგორც ჩანს, ვ.ელენსკიმ დაავიწყდა, რომ 2023 წლის 10 აგვისტოდან კიევ-პეჩერის ლავრაში და თავად გამოქვაბულებში ვერც ერთი მორწმუნე ვერ შედის. ხელისუფლება მათ იქ არ უშვებს. კიევის დესიატინის მონასტერში ან ლვოვის წმინდა ვლადიმირის ეკლესიაში ვერ მოხვდებით, რადგან ხელისუფლებამ ისინი უბრალოდ ექსკავატორებით დაანგრია. შეუძლებელია უკრაინის ასობით ეკლესიაში მოხვედრა, რომლებიც უკანონოდ იქნა მიტაცებული და დარჩა ჩაკეტილი, რადგან იქ არავინ მიდის. და ასე შემდეგ. რა ვუყოთ ამ ყველაფერს? ამასაც "არაფერი აქვს საერთო რეალობასთან"?

სხვათა შორის, პ.კუშჩმა პრესკონფერენციაზე სიტყვით გამოსვლისას აღნიშნა ყირიმში მეუ-ს ეკლესიების დანგრევა: „კარგად გახსოვთ ის მოვლენები, როდესაც 2023 წლის მაისში ქალაქ სიმფეროპოლის საკათედრო ტაძარი დაინგრა, ხოლო ვანდალიზმის ცინიკური აქტი გახდა ევპატორიაში ტაძრის გადარჩენა ზუსტად უკრაინის სახელმწიფოს დამოუკიდებლობის დღეს, უკვე 2024 წელს.

რატომ არ საუბრობს ის უკრაინის ხელისუფლების მიერ დანგრეულ ეკლესიებზე? რატომ არ უწოდებს მათ ასევე "ვანდალურ აქტებს"?

შეჯამება

ეს პრესკონფერენცია არის მოვლენა, რომელიც ძალიან შორს არის უმე-ის ირგვლივ არსებული სიტუაციის ობიექტური შეფასებისგან. პირიქით, ეს არის კიდევ ერთი მტკიცებულება უკრაინის ხელისუფლების ბოროტი განზრახვების შესახებ უმე-ის მიმართ და, შესაძლოა, მასალა მომავალი სასამართლო პროცესებისთვის. სასამართლო პროცესები, რომლებშიც ყველა, ვინც დღეს უკრაინაში ადამიანის უფლებებს არღვევს, პასუხს აგებს.