Άνθρωπος μετά-καραντίνας ή τι είναι ο Χριστιανισμός που ρέει στις φλέβες

Πρέπει να πω αμέσως ότι δεν ανήκω σε εκείνους τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι μετά την πανδημία ο κόσμος δεν θα είναι πια ο ίδιος. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η πανδημία του κορανοϊού δεν έχει επιφέρει καθολικές αλλαγές και είναι απίθανο να επιφέρει στο μέλλον. Οι άνθρωποι, ωστόσο, έχουν αλλάξει κάπως, αλλά ακόμη και εδώ, όπως είπε ο Βενέδικτος Γιεροφέεβ, «όλα είναι διαφορετικά, αλλά τα ίδια». Δηλαδή, οι αλλαγές στους ανθρώπους, φυσικά, είναι ορατές και σημαντικές αλλαγές, αλλά είναι ήδη σαφές τώρα ότι αυτές οι αλλαγές δεν είναι μόνιμες.

Ωστόσο, με ένα τέτοιο άτομο που έχει αλλάξει υπό την επιρροή της πανδημίας, θα πρέπει να συνυπάρχουμε δίπλα-δίπλα για κάποιο χρονικό διάστημα. Να το συναντάμε το πρωί στη σκάλα, να πηγαίνουμε μαζί τους στα μέσα μαζικής μεταφοράς, να συναντιόμαστε στο πάρκινγκ, να περιμένουμε στις ουρές, να μοιραζόμαστε το γραφείο...

Ένα άτομο μετά την καραντίνα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σημερινής πραγματικότητας και ακόμη και όσοι δεν είναι οι ίδιοι μπορεί να ενδιαφέρονται για το συλλογικό του πορτρέτο.

Λοιπόν, πρώτα απ’ όλα, άνθρωπος μετά την καραντίνα είναι εξαιρετικά ανέγνωμος. Όλοι θυμόμαστε πολύ καλά την ενημερωτική εκστρατεία που συνόδευε τα μέτρα καραντίνας. Είχε έναν απλό και κατανοητό στόχο – να ενημερώσει τον πληθυσμό για τη νέα λοίμωξη, τον κίνδυνο και τα μέτρα για την πρόληψη της εξάπλωσής της. Οι περισσότεροι άνθρωποι κατάλαβαν τα πάντα σωστά, αλλά πόσοι ήταν αυτοί που, στην επιθυμία τους να κάνουν όλες τις προφυλάξεις, έφτασαν στο παραλογισμό, μερικοί στην αγένεια, μερικοί στην επιθετικότητα, και μερικοί σχεδόν στην παράνοια!

Για παράδειγμα, η αφθονία των αστείων στο Διαδίκτυο για τους ανθρώπους που οδηγούν τα αυτοκίνητά τους με μάσκες και γάντια δεν επηρέασε με κανέναν τρόπο τον αριθμό αυτών των πολύ προσεκτικών ανθρώπων. Ή για παράδειγμα να φοράτε μάσκες δημόσια. Μέχρι τώρα, οι φύλακες στην είσοδο των εμπορικών κέντρων και σουπερμάρκετ υπενθυμίζουν τους επισκέπτες να φοράνε μάσκες. Στα καταστήματα το ίδιο έργο ανατίθεται στον πωλητή. Ωστόσο, ακόμη και οι οδηγίες μπορούν να ακολουθηθούν με διαφορετικούς τρόπους.

Οι περισσότεροι άνθρωποι κατάλαβαν τα πάντα σωστά, αλλά πόσοι ήταν αυτοί που, στην επιθυμία τους να κάνουν όλες τις προφυλάξεις, έφτασαν στο παραλογισμό, μερικοί στην αγένεια, μερικοί στην επιθετικότητα, και μερικοί σχεδόν στην παράνοια!

Προσωπικά εγώ αναγκάστηκα να γίνω μάρτυρας μιας, εντελώς άσχημης εικόνας: ένας πελάτης χωρίς μάσκα πλησιάζει στο ταμείο σε ένα σούπερ μάρκετ και το κοριτσάκι πωλήτρια τον αγνοεί. Απλώς αγνοεί σιωπηλά ένα ζωντανό άνθρωπο, σαν να υπάρχει μπροστά της κενός χώρος. Και έτσι συνεχίζεται έως ότου ο αγοραστής δεν καταλαβαίνει να φορέσει μάσκα. Παρεμπιπτόντως, εδώ είναι ένα άλλο σημάδι ανθρώπου μετά-καραντίνας – σίγουρα δεν θα βρει κάτι κατακριτέο στην πράξη του αγενούς κοριτσιού.

Πόσα υστερικά λόγω της μη τήρησης της απόστασης, της έλλειψης γαντιών ή μάσκας, τυχαίας αφής ή βήχα σε δημόσιο χώρο έχουμε δει λίγο πολύ όλοι εμείς! Τυπικά, κανονικότατα υστερικά. Είναι σημαντικό ότι όταν κάτι τέτοιο γυρίζεται τυχαία στο κινητό και δημοσιεύεται στο Διαδίκτυο, στα σχόλια κάτω από τέτοια βίντεο πιο συχνά διαβάζουμε: «πρέπει να δείξουμε κατανόηση στους ανθρώπους», «άνθρωποι έχουν φτάσει στα άκρα»...

Δηλαδή, πράγματα που σε μια φυσιολογική κοινωνία τουλάχιστον καταδικάζονται, ή ακόμη και γελοιοποιούνται, στην πανδημία πρέπει να «γίνουν κατανοητά». Είναι δυνατόν να κάνουμε υστερία σε δημόσιο χώρο, είναι επίσης δυνατό να «ξεφύγουμε», ακόμη και αν «τα νεύρα μας γίνουν κουρέλια» – αυτό πρέπει επίσης να γίνει κατανοητό... Όμως, το γεγονός ότι όσοι είναι ικανοί να «σπάσουν», να ρίχνουν ξέσπασμα ή απλά να μην συγκρατούν τα συναισθήματα στο κοινό, πρέπει είτε να λαμβάνουν ειδικά φάρμακα είτε να επισκέπτονται τακτικά έναν εξειδικευμένο ειδικό, κάπς ξεχνιέται.

Γιατί λοιπόν να μας προκαλεί έκπληξη όταν οι υστερικές ταραχές άρχισαν να μεταμορφώνονται σε πράξεις βίας εναντίον εκείνων που δεν φορούν μάσκα και οι προοπτικές άφιξης στην Ουκρανία εκκενωμένων από την Κίνα προκάλεσαν ολόκληρο κύμα πρωτοφανών κυνικών διαμαρτυριών, οι οποίες ένωσαν αμέσως όλους όσοι τρέμουν τη ζωούλα τους; Και αυτό είναι ίσως το πιο τρομερό χαρακτηριστικό ανθρώπου μετά -καραντίνας.

Ακόμα και ο παραμικρός, μάλλον απατηλός παρά πραγματικός φόβος για τη ζωή και την ασφάλειά του, μπορεί να τον κινήσει σε οτιδήποτε: ακόμη και στην κακία, ακόμη και στη βία, ακόμη και στον ανεξέλεγκτο θυμό.

Όπως αποδείχθηκε, είναι παθολογικά δειλός. Ακόμα και ο παραμικρός, μάλλον απατηλός παρά πραγματικός φόβος για τη ζωή και την ασφάλειά του, μπορεί να τον κινήσει σε οτιδήποτε: ακόμη και στην κακία, ακόμη και στη βία, ακόμη και στον ανεξέλεγκτο θυμό. Ωστόσο, κι αυτό είναι μόνο το μισό πρόβλημα.

Ο άνθρωπος είναι ένα αδύναμο πλάσμα και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πώς θα συμπεριφέρεται σε μια δεδομένη κατάσταση. Όμως, οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε καλά ότι, όταν λιγοψυχήσουνε, συμπεριφερθούμε δειλά, όταν αρνηθούμε τη βοήθεια στον πλησίον μας κ.λπ., σίγουρα θα αφυπνίσουμε τη συνείδηση που θα μας κάνει να ντρεπόμαστε για τη δική μας αδυναμία και να μην συμφωνήσουμε να αμαρτήσουμε στο μέλλον. Αλλά η συνείδηση του ανθρώπου μετά-καραντίνας φαίνεται να κοιμάται ήσυχα. Δεν έχω ακούσει ποτέ από κανέναν για τύψεις για δειλία, για ντροπή για φόβο, για απροθυμία να συγχωρήσει τις αδυναμίες του. Όλα είναι ακριβώς το αντίθετο: η δειλία και ο φόβος πρέπει να κατανοηθούν και να συγχωρεθούν και οι αδυναμίες πρέπει να γίνουν σεβαστές. Επειδή δεν υπάρχει τίποτα πιο φυσικό από το να παλεύεις για τη ζωή σου, την υγεία και την ασφάλειά σου. «Καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῆς!» (Ματθ. 11,19).

Αυτός είναι ο άνθρωπος μετα-καραντίνας. Ανέγνωμος, ανίκανος, ίσως δεν απρόθυμος να αξιολογήσει κριτικά τις πληροφορίες, και ως εκ τούτου πιστεύει πρόθυμα ό, τι βλέπει, διαβάζει και ακούει. Εγωιστής και εύθικτος. Δειλός και αδύναμος. Αλλά ταυτόχρονα επιρρεπής σε επιθετικότητα, εύκολα έρχεται σε σύγκρουση, έχει ανεξέλεγκτη συμπεριφορά, ανάβει αμέσως. Εάν προσθέσουμε σε αυτό σπάνια έλλειψη ντροπής και αδυναμία να υπολογίζει τα συμφέροντα αλλουνού εκτός από τα δικά του, θα έχουμε, αν και αντιαισθητική, αλλά πλήρη εικόνα.

Τώρα ας προχωρήσουμε στο πιο θλιβερό γεγονός. Φανταστείτε ότι μια σοβαρή τραγωδία θα μπορούσε να συμβεί στη χώρα. Όχι αυτο-απομόνωση για ενάμιση μήνα, αλλά κάτι πραγματικά τρομακτικό. Όπως, για παράδειγμα, η έκρηξη στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ. Θυμάστε πόσοι άνθρωποι τότε, το 1986, έδειξαν πρωτοφανή αυτοθυσία για να διατηρήσουν όσο το δυνατόν μικρότερο το μέγεθος και τις συνέπειες της καταστροφής; Πιστεύετε ότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να αναμένεται από άνθρωπο μετά-καραντίνας; Ούτε καν αυτοθυσία, αλλά τουλάχιστον ελάχιστη ανθρωπότητα; Ή όλοι όσοι δεν επέτρεψαν να φιλοξενηθούν οι εκτοπισμένοι στην περιοχή τους, έριξαν μπουνιές στους γείτονες που δεν φορούσαν μάσκα, αγόραζαν με φαύλο φαγόπυρο και χαρτί υγείας, ή απλά κάθονταν σπίτι φοβισμένοι και πανικοβάλλονταν στο Διαδίκτυο, θα κάνουν ό, τι μπορεί να αναμένεται από αυτούς; Θα είναι οι πρώτοι που θα αρπάξουν τα μέσα προστασίας, πρώτοι που θα καταλάβουν θέσεις στη μεταφορά για εκκένωση, πρώτοι που θα ξεφύγουν από τον κίνδυνο, θα είναι έτοιμοι να σπρώξουν τους άλλους και να σκαρφαλώσουν πάνω στο κεφάλι τους σε ασφαλές μέρος, δεν θα σηκώσουν το πεσμένο, δεν θα ντύσουν το γυμνό, δεν θα βοηθήσουν τον ασθενή, δεν θα μοιραστούν νερό με διψασμένο, δεν θα ρισκάρουν για χάρη ενός παιδιού, ενός γέρου ή ενός σκύλου κάποιου άλλου;

Ωστόσο, δεν πρέπει να χάνετε την πίστη σας στον άνθρωπο. Τελικά, μεταξύ μας ήταν, είναι και θα είναι πάντα εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι. Αυτοί που δεν υπέκυψαν, δεν μολύνθηκαν με το σύνδρομο μετα-καραντίνας, παρέμειναν άνθρωποι παρά τα πάντα.

Αν και αξίζει να ρωτάτε για κάτι τέτοιο; Η απάντηση είναι πολύ προφανής; 

Ωστόσο, δεν πρέπει να χάνετε την πίστη σας στον άνθρωπο. Τελικά, μεταξύ μας ήταν, είναι και θα είναι πάντα εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι. Αυτοί που δεν υπέκυψαν, δεν μολύνθηκαν με το σύνδρομο μετα-καραντίνας, παρέμειναν άνθρωποι παρά τα πάντα. Γιατροί που δεν άφησαν τις θέσεις τους για μέρες, εθελοντές που βοήθησαν δωρεάν τους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Απλοί άνθρωποι που είχαν το θάρρος να μην πανικοβληθούν, να μην σπείρουν φόβο γύρω τους, να είναι παράδειγμα δύναμης της ψυχής, χαρακτήρα και υγιούς αισιοδοξίας.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι Χριστιανοί. Ακόμη και εκείνοι από αυτούς που οι ίδιοι δεν το υποψιάζονται ακόμη. Ο Χριστιανισμός τους είναι στα έργα, στη ζωή τους. Ρέει με γεμάτη και ζωηρή ροή στις φλέβες τους, τρέφοντας την ψυχή και την καρδιά τους. Εκπλήρωσαν το νόμο του Χριστού. Θα το εκπληρώσουν ξανά αν προκύψει κακό και άλλες φορές αν δεν προκύψει. Είναι αυτοί που, αν τους μιμούσαστε, μπορείτε να ανακάμψετε εντελώς από το σύνδρομο μετά την καραντίνα. Το οποίο, όπως αποδείχθηκε, είναι πολύ χειρότερο από τον κοροναϊό.