რაზე მეტყველებს უკრაინის ბერძნულ-კათოლიკური ეკლესიის ეკუმენური კონცეფცია
უბკე თავს ადგილობრივი კიევის ეკლესიად აცხადებს, რომლის ირგვლივაც ყველა დანარჩენი ერთიანდება. ვინ დგას ამის უკან?
2021 წლის ოქტომბრის ბოლოს უბკე-მ გამოაქვეყნა თავისი განახლებული ეკუმენური კონცეფცია. წინამორბედი ვერსია 2015 წელს იქნა მიღებული 5 წლის ვადით. ახალი კონცეფცია ითვალისწინებს შეცვლილ რეალიებს და პირველ რიგში, უკრაინაში მართლმადიდებლური ეკლესიის (მეუ) წარმოქმნას.
უბკე-ს ეკუმენური კონცეფცია არის ოფიციალური დოკუმენტი, რომელიც აყალიბებს ერთგვარ მტკიცებებს, რომელთა მიწოდებაც, პირველ რიგში, უკრაინელ საზოგადოებამდე სურთ ბერძენ-კათოლიკებს. ეს მტკიცებულებები უფრო პოპულარული ფორმით ხშირად ჟღერს უბკე-ს ხელმძღვანელობისა და ასევე უნიატური სასწავლო დაწესებულებების წარმომადგენლების მხრიდან. მოცემულ სტატიაში ჩვენ არ მოვიყვანთ უნიატი ლიდერების ზეპირ გამონათქვამებს, არამედ ვკონცენტრირდებით კონცეფციის ანალიზზე. სათანადოდ უნდა აღვნიშნოთ, რომ უნიატებს შეუძლიათ საუბარი და დარწმუნება. მათ (ასევე უფრო მეტად „სუფთა“ კათოლიკებს) კარგად გამოსდით ადამიანებისთვის სრულიად ცრუ ან მავნე მტკიცებების იმდენად მიმზიდველი ფორმით შემოსვა, რომ მათ იღებენ სუფთა მონეტის სახით და ისინი განსაზღვრავენ ბევრი ადამიანის მსოფლმხედველობას. ამიტომაც სრულიად მნიშვნელოვანს წარმოადგენს ამ ცრუ მტკიცებების მხილება და იმაზე მითითება, თუ რას ნიშნავს ისინი სინამდვილეში.
მტკიცება 1: ეკუმენიზმი უფლისთვის მისაღები საქმეა
კონცეფცია ამტკიცებს: „ეკუმენიზმი, როგორც მოძრაობა ქრისტიანების სრული ერთიანობის აღსადგენად - არის ქრისტეს ეკლესიის გზა; ის წარმოადგენს არა ეკლესიისა და მისი სამწყემსო საქმიანობის არსის შევსებას, არამედ განუყოფელ ნაწილს“.
მართლაც, უფალი ჩვენი იესო ქრისტე ჯვარზე ვნების წინ მამას შესთხოვდა: „რათა ყველა ერთნი იყვნენ, როგორც შენ მამაო, ჩემში,ხოლო მე - შენში, და ირწმუნოს ქვეყანამ, რომ შენ მომავლინე“ (იოან. 17:21). და მართალია, ეს არაა ქრისტეს მცნება მისი მიმდევრებისადმი, როგორც ბევრი ამტკიცებს, არამედ ქრისტეს ლოცვა ზეციური მამისადმი, მაგრამ ქრისტიანები ვალდებულნი არიან გააკეთონ ყველაფერი მათზე დამოკიდებული, რათა ეს ლოცვა რეალობად იქცეს. ბერძენ-კათოლიკები (და არა მხოლოდ ისინი, არამედ ბევრი მართლმადიდებელიც) ამ სიტყვების საფუძველზე ამტკიცებენ, რომ ყველა ქრისტიანი უნდა ცდილობდეს ერთიანობას, მაგრამ ცოტა ვინმე თუ აქცევს ყურადღებას იმას, თუ რას უნდა წარმოადგენდეს ეს ერთიანობა. ქრისტეს სიტყვები კი მკაფიოდ გვაგებინებს, რომ ასეთი ერთიანობის მოდელი არის ყოვლადწმინდა სამების ხატი. შეუძლია კი ყოვლადწმინდა სამების სამ პირს სხვადასხვა რწმენის მტკიცება? შეუძლია კი სულიწმინდას ერთდროულად ამოვიდეს და არ ამოვიდეს უფლის ძისგან? ცხადია - არა! ამიტომაც, ქრისტეს პირველი წმინდა ლოცვის სიტყვები მისი მოწაფეების ერთიანობის შესახებ, არის სიტყვები, პირველ რიგში, რწმენის ერთიანობის თაობაზე. არ შეიძლება გწამდეს სხვადასხვა დოგმატების და იყო ერთიანობაში, რომელზეც ქრისტე საუბრობს.
თუ ვისწრაფვით ჭეშმარიტი სახარებისეული ერთიანობისკენ, პირველ რიგში, უნდა მივიდეთ ერთიან რწმენამდე. და ეს ერთიანი რწმენა არ შეიძლება იყოს ერთგვარი კომპრომისული ვარიანტი მართლმადიდებლურ, კათოლიკურ ან სხვა სარწმუნოებრივ მოძღვრებას შორის. ასეთი კომპრომისული ვარიანტი იქნება იმის აღმნიშვნელი, რომ დედამიწაზე არაა ჭეშმარიტი სარწმუნოებრივი მოძღვრება, მისი პოვნა შეიძლება მომავალში კომპრომისის გზით. ეს, რასაკვირველია, სიცრუეა. ქრისტემ შექმნა ერთიანი ეკლესია, რომელიც მოიცავს ერთადერთ სწორ სარწმუნოებრივ მოძღვრებას და ყველა გადახრა ამ სარწმუნოებრივი სწავლებისგან არის გადახრა ჭეშმარიტებისგან, მისი დამახინჯება. ამიტომაც, ერთიანობის შესახებ ქრისტეს სიტყვების შესრულებისთვის საჭიროა განისაზღვროს, რომელი არსებული ქრისტიანული კონფესია - მართლმადიდებლური, კათოლიკური თუ პროტესტანტული - წარმოადგენს ჭეშმარიტ ეკლესიას და შეუერთდე მას, მიიღო მისი სარწმუნოებრივი სწავლება სრულად და უარყო ყველა შენი შეცდომა.
კომპრომისის გზა, მოძრაობა ერთიანობისკენ საკვანძო დოგმატებში განსხვავებების შენარჩუნების დროს არ მიგვიყვანს იმ ერთიანობამდე, რომელზეც საუბრობდა ქრისტე. სწორედ ამ გზით მიდის დღეს ეკუმენიზმი.
მოცემულ სტატიაში ჩვენ არ მოვიყვანთ არგუმენტებს იმის სასარგებლოდ, რომ სწორედ მართლმადიდებელი ეკლესია - ესაა ის ეკლესია, რომელიც შექმნა ქრისტემ და რომელზეც თქვა: „ამ კლდეზე ავაშენებ ჩემს ეკლესიას და ჯოჯოხეთის ბჭენი ვერ სძლევენ მას...“ (მათ. 16:18). თუმცა, ვიტყვით, რომ კომპრომისის გზა, მოძრაობა ერთიანობისკენ საკვანძო დოგმატებში განსხვავებების შენარჩუნების დრო არ მიგვიყვანს იმ ერთიანობამდე, რომელზეც ქრისტე საუბრობდა. სწორედ ამ გზით მიდის დღეს ეკუმენიზმი. დღეს თვალების დახუჭვას გვთავაზობენ დოგმატებში განსხვავებებზე, არსებით სხვაობაზე მორალურ სწავლებაში ( რად ღირს პაპი ფრანცისკეს ლაქუცი სოდომიტებთან!), პრინციპული განსხვავებები ლოცვის პრაქტიკაში, სხვაობა სიწმინდის იდეალებში და იმაზე შეხედულებებში, თუ რა არის ხსნა. არაფერს ვამბობთ რა კანონიკურ დადგენილებებზე, რომლებიც კრძალავენ ერეტიკოსებთან ურთიერთობას.
სათანადო ადგილი უნდა მიეკუთვნოს უნიატებს, მათ თავიანთ ეკუმენურ კონცეფციაში აღნიშნეს ის დოგმატური მინიმუმი, რომლის დროსაც ისინი ერთიანობას შესაძლებლად თვლიან. ასე, მაგალითად, კონცეფციაში ნათქვამია: „როგორც ასეთი, ეკუმენიზმი ისწრაფვის მხოლოდ ქრისტიანების ანუ იმათი დაახლოებისკენ, ვისაც სწამს წმინდა სამების, ცხოვრებაში ასახავს სახარების სიტყვებს, ვინც მონათლულია მამის, ძის და სულიწმინდის სახელით და ვისაც სჯერა უფლის, ღმრთისა და ჩვენი მაცხოვრის, იესო ქრისტეს ღვთიური და ადამიანური ბუნების“. თუმცა, ქრისტიანული სარწმუნოებრივი სწავლების მცოდნე ადამიანისთვის ნათელია, რომ ეს დოგმატი მინიმუმ არასაკმარისია. რწმენის ნიკეა-კონსტანტინოპოლის სიმბოლოს, რომელიც წარმოადგენს ეკლესიის სარწმუნოებრივი სწავლების საფუძველს, მაგრამ არ ამოწურავს მას, გაცილებით უფრო ფართოა ამ მინიმუმზე.
ამიტომაც, შეიძლება ითქვას, რომ თანამედროვე ეკუმენიზმი არ არის სწრაფვა იმ ერთიანობისკენ, რომელზეც საუბრობდა ქრისტე.
თანამედროვე ეკუმენიზმი არ არის სწრაფვა იმ ერთიანობისკენ, რომელზეც საუბრობდა ქრისტე.
მტკიცება 2: „ვლადიმირის ნათლობის“ ეკლესიებზე
საკმაოდ დიდი ხანია უნიატებმა მოიფიქრეს უკრაინაში „ვლადიმირის ნათლობის ეკლესიების“ არსებობის კონცეფცია. მოიფიქრეს საკმაოდ მოხერხებულად, რამდენადაც ეს კონცეფცია ძალიან ლამაზად ამართლებს ბერძენ-კათოლიკების პრეტენზიებს იმაზე, რომ იწოდებოდეს მართლმადიდებლურად და მისი ჟამთა აღწერა იწყებოდეს კიევის რუსეთის ნათლობიდან 988 წელს. უბკე-ს ეკუმენური კონცეფცია კიდევ უფრო შორს მიდის და უნიატების არსებობას იწყებს საერთოდ პირველი საუკუნეების ქრიტიანებისგან, რომლებიც ცხოვრობდნენ ყირიმის ბერძნულ ქალაქებში. უკრაინაში არსებობს რამოდენიმე კონფესია, რომლებიც თავს მართლმადიდებლებს უწოდებდნენ: უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესია (უმე), მეუ და უბკე. ადრე, მეუ-ს ნაცვლად კიევის საპატრიარქოს უმე და უკრაინის ავტოკეფალური მართლმადიდებლური ეკლესია. „ვლადიმირის ნათლობის ეკლესიების“ უნიატური კონცეფცია ამტკიცებს, რომ ყველა მათგანი სათავეს იღებს 988 წელს. გარეგნულად, ძალიან ლამაზია, უწყინარია და საფუძველს უყრის მომავალში მათ შესაძლო გაერთიანებას.
თუმცა, მოდით დავსვათ მარტივი კითხვა - რამდენი ეკლესია დააარსა წმინდა ვლადიმირმა 988 წელს? ნუთუ სამი? არა, წმინდა მთავარმა ვლადიმირმა მხოლოდ ერთი ეკლესია დააარსა. ის არ შეიძლებოდა დაყოფილიყო სამ ნაწილად ანუ უმე-დ, უბკე-დ და მეუ-დ იმავე მიზეზით, რომლითაც ქრისტეს ერთიან ეკლესიას არ შეეძლო დაყოფა მართლმადიდებლობად, კათოლიკობად და პროტესტანიზმად. ისევე როგორც კათოლიკობამ შემდეგ კი, პროტესტანტიზმმა შეცვალა თავისი თავდაპირველი სარწმუნოებრივი სწავლება და გამოეყო ქრისტეს ეკლესიას, ასევე უნიატებმა, მათ შემდეგ კი ავტოკეფალებმა და კიევის საპატრიარქოს წარმომადგენლებმა შეცვალეს თავდაპირველი სარწმუნოებრივი სწავლება და გამოეყვნენ ეკლესიას, რომელიც ამჟამად უკრაინაში ატარებს სახელწოდებას უმე. უნიატების შემთხვევაში სარწმუნოებრივი სწავლების მართლმადიდებლობიდან კათოლიკურით შეცვლა იყო თვალსაჩინო, ხოლო ავტოკეფალიის შემთხვევაში, ესაა ეკლესიის (ერთიანი წმინდა სამოციქულო და კათოლიკე ეკლესიის რწმენა) შესახებ დოგმატისა და წმინდა კანონების ღალატი.
მოდით, გავიმეოროთ ეს აზრი კიდევ ერთხელ: ეკლესია პრინციპში არ შეიძლება დაიყოს. „...ყოველი სამეფო, თავისი თავის წინააღმდეგ გაყოფილი, გაპარტახდება: და ყოველი ქალაქი, გინდა სახლი, თავისი თავის წინააღმდეგ გაყოფილი, დაიქცევა“ (მათ. 12:25). ეკლესია კი უფლის სიტყვით გაძლებს: „ამ კლდეზე ავაშენებ ჩემს ეკლესიას და ჯოჯოხეთის ბჭენი ვერ სძლევენ მას...“(მათ. 16:18). ამიტომაც, თუ ვხედავთ, რომ ეკლესია „იყოფა“ რამოდენიმე ნაწილად, ეს ნიშნავს იმას, რომ მხოლოდ ერთ-ერთი ასეთი ნაწილი არის ეკლესია, ხოლო დანარჩენი არის მისგან გამოყოფილი საზოგადოება, რომელიც აღარაა ის.
თუ ვხედავთ, რომ ეკლესია „იყოფა“ რამოდენიმე ნაწილად, ეს ნიშნავს იმას, რომ მხოლოდ ერთ-ერთი ასეთი ნაწილი არის ეკლესია, ხოლო დანარჩენი არის მისგან გამოყოფილი საზოგადოება.
ამიტომაც, მტკიცება იმის შესახებ, რომ უკრაინაში არსებობს „ვლადიმირის ნათლობის ეკლესიები“ - სიცრუეა. ჩვენს დედამიწაზე არსებობს მხოლოდ ერთი ეკლესია, რომელიც შეიქმნა წმინდა მოციქულთასწორის მთავარ ვლადიმირის მიერ. აქ არ მოვიყვანთ არგუმენტებს იმის სასარგებლოდ, რომ ეს ეკლესია არის უმე.
რაც შეეხება უბკე-ს წარმოქმნის ისტორიას - ის დაიწყო არა 988 წელს, არამედ 1596 წეს, როცა ორმა უკრაინელმა მღვდელმთავარმა მართლმადიდებლობისადმი ღალატის აქტი ჩაიდინა, სრულდ მიიღო რა ყველა კათოლიკური შეცდომა და ერთგულება შეჰფიცა რომის პაპს.
მტკიცება 3: ეკლესია, რომელიც მთავარ ვლადიმირის მიერ დაარსდა, არსებითად
უნიატური იყო
უბკე ამტკიცებს, რომ ის ეკლესია, რომელიც კიევის რუსეთში 988 წელს დაარსდა, ურთიერთობაში იყო, როგორც კონსტანტინოპოლის ეკლესიასთან და სხვა ადგილობრივ ეკლესიებთან, ასევე რომის ტახტთანაც. თანამედროვე ტერმინოლოგიით თუ ვიტყით, ის უნიატური იყო.
ციტატა ეკუმენური კონცეფციიდან: „ქრისტეს ეკლესია უკრაინაში, რომელიც ცნობილია კიევის რუსეთში მართლმადიდებლობის მიღების დროიდან, როგორც კიევის მიტროპოლია, ისტორიულად აღმოცენდა ბიზანტიური ტრადიციის რეცეპციიდან. ბიზანტიური ტრადიციის საღვთისმეტყველო, ლიტურგიული, კანონიკური და სულიერი წყაროებიდან უხვად მიღებისას და ორგანულად ერწყმოდა რა კირილ-მეთოდის მემკვიდრეობას და ცივ ნიავს არ აკარებდა რა საკუთარ ავტოქტონურ კულტურას, კიევის ეკლესია ერთიანობაში იყო ქრისტიანული დასავლეთის ეკლესიასთან და პეტრეს მემკვიდრესთან - რომის პაპთან“.
ისევ, ძალიან ლამაზი მტკიცებაა, რომელსაც, ერთი შეხედვით, ძნელია შეედავო. აღმოსავლური და რომის ეკლესიების დაყოფა ხომ 1054 წელს მოხდა, ხოლო კიევის მიტროპოლია 988 წელს წარმოიქმნა. ამ თარიღებიდან გამომდინარე, უნიატები ამტკიცებენ, რომ მთელი 66 წელი კიევის მიტროპოლია ურთიერთობაში იყო რომის ტატხთან. თუმცა, მოცემული მტკიცების სიმართლე მხოლოდ ამ თარიღებით არ შემოიფარგლება. სინამდვილეში, კიევის რუსეთის ნათლობის მომენტისთვის მართლმადიდებლობა და ლათინელობა უკვე წარმოადგენდა განსხვავებულ ქრისტიანულ ტრადიციებს ისეთ დოგმატურ საკითხებზე სხვადასხვა თვალსაზრისით, როგორიცაა სულიწმინდის გარდამოსვლა და ეკლესიაში უმთავრესობა. ლათინებთან უკვე მტკიცედ დამკვიდრდა სწავლება ფილიოქვეზე და პაპის უმთავრესობაზე ეკლესიაში, ხოლო მართლმადიდებლობა ერთმნიშვნელოვნად იყო ამ მტკიცებების წინააღმდეგი. 1054 წელს მხოლოდ ფორმალურად განმტკიცდა ეს განხეთქილება.
ყურადღება უნდა მივაქციოთ ჩვენი დამწერლობის ორ ძეგლს, რომელთაგან უკიდურესი სიცხადით უნდა აღინიშნოს, რომ X საუკუნის ბოლოს კიევის რუსეთში მცხოვრების ადამიანები მართლმადიდებლობასა და ლათინობას აღიქვამდნენ, როგორც განსხვავებულ რწმენას. ესაა „დროითი წლების თხზულება“ და „ღირსი ფეოდოსი პეჩერელის წერილი დიდი მთავარი იზიასლავის მიმართ ვარიაგების ანუ ლათინური რწმენის შესახებ“.
დროითი წლების თხზულებაში მოყოლილია, თუ როგორ აირჩია მთავარმა ვლადიმირმა სარწმუნოება. ამ თხზულებიდან გამომდინარეობს, რომ წმინდა მთავარმაც და მისმა დაახლოებულმა პირებმაც გააცნობიერეს ლათინური რწმენა, როგორც ბერძნული სარწმუნოებისგან ერთგვარად განსხვავებული. შედეგად, წმინდა ვლადიმირმა ლათინობა უარყო.
ციტატა: „შემდეგ მოვიდნენ უცხოები რომიდან და თქვეს: „მოვედით ჩვენ, პაპისგან გამოგზავნილები“ და მიმართეს ვლადიმირს: „ასე ამბობს შენზე პაპი: „მიწა შენი ისეთივეა, როგორიც ჩვენი, ხოლო თქვენი რწმენა ჩვენსას არ გავს, რადგანაც ჩვენი რწმენა არის სინათლე; ვეთაყვანებით ღმერთს, რომელმაც შექმნა ცა და მიწა, ვარსკვლავები და თვე და ყველა სულიერი, ხოლო თქვენმა ღმერთებმა - უბრალოდ ხე“. ვლადიმირმა კი მათ ჰკითხა: „რაშია თქვენი მცნება?“ და მათ უპასუხეს: „მარხვა ძალის შესაბამისად: თუ ვინმე სვამს ან ჭამს, ყოველივე ეს უფლის სადიდებლად“, - როგორც ჩვენმა მოძღვარმა პავლემ განაცხადა“. ვლადიმირმა გერმანელებს უთხრა: „წადით, საიდანაც მოსულხართ, რამეთუ ჩვენმა მამებმა არ მიიღეს ეს“.
ჯერ კიდევ მთავარ ვლადიმირამდე კიევის რუსეთში ლათინობა აღქმული იყო, როგორც მართლმადიდებლობისგან განსხვავებული სარწმუნოება.
ამ ტექსტში ძალიან მნიშვნელოვანია მთავარ ვლადიმირის სიტყვები იმის შესახებ, რომ „ჩვენმა მამებმა არ მიიღეს ეს“. როგორც ჩანს, წმინდა მთავარს მხედველობაში აქვს ლათინელი ეპისკოპოსის ადალბერტის წარუმატებელი მისიის შემთხვევა, რომელიც სამარცხვინოდ გააძევეს კიევის რუსეთიდან თავადის ასული ოლგას დროს. ნებისმიერ შემთხვევაში, ეს სიტყვები ადასტურებენ იმას, რომ მთავარი ვლადიმირის პერიოდამდეც ლათინობა კიევის რუსეთში აღქმული იყო, როგორც მართლმადიდებლობისგან განსხვავებული სარწმუნოება.
ამის შესახებ კიდევ უფრო ნათლად გვიყვება ღირსი ფეოდოსის წერილი. ზოგიერთ ჩამონათვალში მას წინ უსწრებს შენიშვნა, რომ ის დაწერილია არა თავად ღირსის ინიციატივით, არამედ როგორც მთავარ იზიასლავისადმი პასუხი, რაც მეტყველებს იმაზე, რომ იზიასლავს ესმოდა, რომ მართლმადიდებლობა და ლათინობა არის განსხვავებული სარწმუნოებრივი რწმენა, მაგრამ მას სურდა იმის გარკვევა, თუ რაში მდგომარეობდა კერძოდ ეს განსხვავება.
ციტატა: „მთავარ იზიასლავის, იაროსლავლის ძის, ვოლოდიმერის შვილიშვილის კითხვა პეჩერის იღუმენისადმი ლათინობის შესახებ. იზიასლავის სიტყვაში: მომიყევი, მამაო, ვარიაგების რწმენაზე“.
ამის პასუხად ღირსი ფეოდოსი, რომელიც იმ დროს წარმოადგენდა ყველაზე ავტორიტეტულ სასულიერო პირს კიევის რუსეთში, წერს: „მე, ფეოდოსი, წმინდა სამების, მამისა და ძისა და სულიწმინდის ცუდი მონა, რომელიც დავიბადე წმინდა მართმადიდებლურ რწმენაში და აღვიზარდე სიკეთეში მართლმორწმუნე მამისა და ქრისტიანი დედის მიერ, რომლებიც მასწავლიდნენ კეთილი კანონისა და მართლმადიდებლური ზნეობის დაცვას, არ მიმეღო ლათინური რწმენა, არ დამეცვა მათი წესები და თავი ამერიდებინა მათი შეკრებებისთვის და არ მომესმინა მათი არანაირი სწავლება და არ შთამეგონებინა მათი ადათები და წეს-ჩვეულებები“. ანუ უკვე ღირსი ფეოდოსის მშობლებმა იცოდნენ, რომ ლათინური რწმენა განსხვავდება მართლმადიდებლურისგან და ასწავლიდნენ თავიანთ შვილებს ყოველგვარი სახით განრიდებოდნენ მას. ღირსი ფეოდოსის მიერ ლათინობის მიუღებლობა იმდენად ძლიერი იყო, რომ ის საერთოდ უარს ამბობდა მის შესაძლებლობაში მყოფებზე სულის ცხონებისთვის.
ციტატა: „დამღუპველია მათი რწმენა და საქმეები... არ არსებობს ჩვენს ერთიან, სუფთა და პატიოსან წმინდა მართლმადიდებლურ რწმენაზე უკეთესი სარწმუნოება. ამ რწმენით ცხოვრებით ცოდვებს ერიდები და მარადიულ სატანჯველს აცდები, მარადიულ ცხოვრება მოიპოვებ და უსასრულოდ იმხიარულებენ წმინდანებთან. სხვა სარწმუნოებაში, ლათინურში, არმეულში ან სარაციულში მყოფი, ვერ მოიპოვებს მარადიულ სიცოცხლეს და წმინდანებთან ვერ იქნება“.
ამდენად, შეიძლება ვამტკიცოთ, რომ მთავარ ვლადიმირის მიერ დაარსებული რუსული ეკლესია არ იყო ურთიერთობაში რომთან, ხოლო საპირისპიროს დამტკიცების მცდელობა არის სხვა არაფერი, თუ არა ისტორიული თარიღებით სპეკულაცია.
მტკიცება 4: უბკე- ადგილობრივი კიევის ეკლესია
წინამორბედი ორი მტკიცება იმის შესახებ, რომ უბკე არის „ვლადიმის ნათლობის ეკლესია“, რომელიც 988 წელს შეიქმნა და რომ თავისი არსებობის დასაწყისში კიევის მიტროპოლია ურთიერთობაში იყო რომის ტახტთან, ლოგიკურად იწვევს ბერძენ-კათოლიკების შემდეგ მტკიცებას - სწორედ უბკე ყველაზე სრულად შეესაბამება პირველშექმნილი კიევის მიტროპოლიას. ამიტომაც, სწორედ უბკე წარმოადგენს ადგილობრივ კიევის ეკლესიას.
კერძოდ, ეკუმენური კონცეფცია ამტკიცებს: „უბკე-ს ადგილობრივობა ტრადიციულად ახასიათებს ორ ასპექტს. ერთის მხრივ, აქვს რა კავშირი მის დედა-ეკლესიასთან - კონსტანტინოპოლის ეკლესიასთან და წარმოადგენს რა ისტორიულად კიევის მიტროპოლიის ერთ-ერთ კანონიერ მემკვიდრეს, უბკე განეკუთვნება ქრისტიანულ აღმოსავლეთს, ინარჩუნებს და ევლება რა თავს აღმოსავლურ სულიერებას, ღვთისმეტყველებას, კანონიკურ წესსა და ადათს. მეორეს მხრივ, ის თავს იმშვიდებს რომის მღვდელმთავართან და ყველა კათოლიკურ ადგილობრივ ეკლესიასთან სრული კავშირით“. უნიატები ამტკიცებენ, რომ ისინი ინარჩუნებენ „აღმოსავლურ სულიერებას, ღვთისმეტყველებას, კანონიკურ წესსა და ადათს“.
აქედან გამომდინარე უბკე-ში სინამდვილეში ნარჩუნდება მხოლოდ წესი. სხვა დანარჩენი: სულიერება, ღვთისმეტყველება და კანონიკური წესი მათ კათოლიკური აქვთ. ამის დამტკიცება არაა რთული კონკრეტულ მაგალითებზე, თუმცა, მოცემული სტატიის ფორმატი ამის საშუალებას არ იძლევა.
ციტატა ეკუმენური კონცეფციიდან: „კიევის დაუყოფელი ეკლესია (988 წ.-რედ.) არ იყო ძმათა ქიშპობით დამწუხრებული, ხოლო მისი მისტიკური მეხსიერება ამ დრომდე ატარებს პირველი ათასწლეულის განხეთქილებით დაუყოფელ მუდმივ ლიტურგიებს. სწორედ ამიტომ უბკე სრულ კავშირშია კათოლიკურ ეკლესიასთანაც, მოციქულ პეტრეს მემკვიდრის ირგვლივ შემოკრებვით და თავის ძმა-კათოლიკებს უდასტურებს, რომ ეკლესიური ერთიანობა უბრალოდ შორეული მიზანი როდია, რომლის მიღწევასაც ცდილობენ ქრიტიანები, არამედ რეალობაა, რომლითაც ცხოვრება უკვე დღეს შეიძლება.
ანუ უნიატები ამტკიცებენ, რომ უბკე უკვე დღეს წარმოადგენს საეკლესიო ერთიანობის მაგალითს, ფრჩხილებს გარეთ ტოვებს რა განსხვავებებს სარწმუნოებრივ სწავლებებსა და სხვა ასპექტებში, რაზეც ზემოთ იყო საუბარი. სიტყვები იმის შესახებ, რომ უბკე ასახავს „საეკლესიო ერთიანობას“ და ასევე „წარმოადგენს რეალობას, რომლითაც უკვე დღეს შეიძლება ცხოვრება“ - ესაა მოსაწვევი „ვლადიმირის ნათლობის ეკლესიებისთვის“ გაერთიანდნენ უბკე-ს ირგვლივ.
მტკიცება 5: ერთიანობა შესაძლებელია მხოლოდ რომის პაპისადმი დაქვემდებარებაში
ყველა ლამაზი სიტყვა მრავალფეროვნებაში ერთიანობის შესახებ, სხვადასხვა კონფესიის ტრადიციებისადმი პატივისცემის თაობაზე, დაპირების იმის თაობაზე, რომ უბკე ინარჩუნებს „აღმოსავლურ სულიერებას, ღვთისმეტყველებას, კანონიკურ წესსა და ადათს“ - ეს უბრალოდ სატყუარაა. საბოლოო ჯამში, როგორც არ უნდა იყოს, ყველაფერი დადის ერთ რამემდე - რომის პაპისადმი დაქვემდებარებამდე.
საბოლოო ჯამში, უბკე-ს მთელი ეკუმენური რიტორიკა დაიყვანება ერთ რამემდე- რომის პაპისადმი დაქვემდებარებამდე.
ციტატა ეკუმენური კონცეფციიდან: „ამიტომაც, უბკე აღიარებს: „ყოველ ადგილობრივ ეკლესიაში, რომელიც კავშირშია სხვა ადგილობრივ ეკლესიასთან, მოქმედებს ქრისტეს ეკლესიის მთელი სისავსით. ეკლესიების კავშირის ხილული ნიშანია მსოფლიო მღვდელმთავარი - რომის პაპი, რომლის პირველობაც სიყვარულში და მოძღვრისადმი მსახურებაში განეკუთვნება მთელი ქრისტიანობის სარწმუნოების მემკვიდრეობას.
არსებითად, ამ ფრაზაში გამოიხატება ეკუმენური კონცეფციის მთელი არსი, ხოლო თუ უფრო ფართოდ ავიღებთ, კათოლიციზმის მთელი არსი, რომლის ნაწილსაც წარმოადგენენ უკრაინელი უნიატები - ყველაფრის საზომს წარმოადგენს რომის პაპი. წავიკითხოთ ციტატა კიდევ ერთხელ. არც ერთი სარწმუნოებრივი მოძღვრება, არც ერთიანი მორალური ნორმები, არც ევქარისტული ერთიანობა არ წარმოადგენს „ეკლესიების ერთიანობის ხილულ ნიშანს“, ამის ნიშანს წარმოადგენს რომის პაპი.
დასკვნა
აქედან გამომდინარეობს ერთი მარტივი და ამიტომაც, მოკლე დასკვნა: უნიატების ლამაზი სიტყვებით ცდუნებული, დაიწყებს მონაწილეობას ეკუმენიზმში - აუცილებლად დაექვემდებარები პაპს. გაწყობს კი ასეთი პერსპექტივა? ამას ყველა თავად გადაწყვეტს.
